Naum Moiseyevich Korzhavin (tiếng Nga: Нау́м Моисе́евич
Коржа́вин tên thật là Emmanuil Mandel – Эммануил Мандель, sinh ngày 14 tháng 10 năm 1925) – nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch, dịch giả Nga gốc Do Thái, từ năm 1974 sống ở Boston, Mỹ.
Tiểu sử:
Naum Korzhavin sinh ở Kiev (nay là thủ đô Ukraine). Học phổ thông ở Kiev, theo lời của chính Naum Korzhavin thì trước khi Thế chiến II nổ ra ông bị đuổi học vì cãi nhau với hiệu trưởng. Naum Korzhavin làm thơ từ rất sớm, sau đó được nhà thơ Nikolay Nikolaevich Aseyev để ý và đem kể với các nhà văn, nhà thơ ở Moskva. Thời chiến tranh Naum Korzhavin không phải ra trận vì lý do tay ngắn.
Năm 1944 ông đến Moskva thi vào trường viết văn Maxim Gorky nhưng không thành công, sau đó thi lần 2 vào năm 1945 mới đậu. Ông ở cùng phòng với nhà thơ Rasul Gamzatov và nhà văn Vladimir Tendryakov. Tuy nhiên Naum Korzhavin học chưa lâu thì nổ ra chiến dịch “đấu tranh với những phần tử cực đoan” (tiếng Nga: Борьба с космополитизмом, tiếng Anh: Rootless cosmopolitan), ông bị bắt giam 8 tháng ở trại tạm giam của Bộ An ninh, sau đó bị xử như một “phần tử xã hội nguy hiểm” và bị cho đi cải tạo ở Siberia 3 năm.
Năm 1954 ông được trở lại Moskva, sống bằng nghề dịch thuật, tiếp tục học trường viết văn và tốt nghiệp năm 1959. Thỉnh thoảng thơ của ông mới được đăng ở các tạp chí. Năm 1961 in tập thơ Годы bao gồm những bài thơ sáng tác trong giai đoạn 1941 – 1961. Năm 1967 nhà hát Stanislav dựng vở kịch Однажды в двадцатом của ông.
Năm 1973 Naum Korzhavin viết đơn xin xuất cảnh với lý do “không đủ không khí để sống”. Ông được xuất cảnh sang Boston, Mỹ, làm cho tạp chí Continental và thường xuyên phát biểu trước sinh viên các trường đại học, in các tập thơ Времена (1976) và Сплетения (1981) ở Frankfurt am Main, Đức. Thời kỳ cải tổ ông trở lại Liên Xô và Nga nhiều lần theo lời mời của các văn nghệ sĩ nổi tiếng. Hiện ông sống và làm việc ở Boston, Mỹ.
Tác phẩm:
Thơ:
*16 стихотворений // «Тарусские стра¬ницы», 1961
*Рож¬дение века. Поэма // «Молодая гвардия», 1962, № 8
*Годы, 1963
*Поэма греха // «Новый журнал», № 116, 1974
*Времена, Frankfurt/M., 1976
*Сплетения, Frankfurt/M., 1981
*Письмо в Москву (стихи и поэмы, 1991)
*Время дано (стихи и поэмы, 1992)
*На скосе века (Время, 2008)
Văn:
*В защиту банальных истин // «Новый мир», 1961, № 3
*Лирика Маршака. Статья // «Новый мир», 1963, № 3
..............
Một số bài thơ:
BÀI CA NGHÌN NĂM TUỔI
Bài ca cổ xưa này
Đến muôn đời vẫn mới.
H. Heine
Một bài ca xưa cũ
Tuổi đã có nghìn năm:
Chuyện chàng yêu một nàng
Nhưng nàng thì không không thế.
Đổi thay bao thế kỷ
Bão tuyết vẫn thét gào
Còn con người vẫn nghĩ
Những ý nghĩ khác nhau.
Nhưng vì sao lại thế
Muôn thuở, như kiếp nào
Không hiểu tại vì sao
Nàng không yêu người đó.
Để cho chàng đau khổ
Vì chàng rất yêu nàng
Nhưng có một điều rằng
Chàng là ai cơ chứ?
Có thể là hảo hán
Mà, có thể, nhà thơ
Nhưng nàng là ánh sáng
Hạnh phúc của người kia.
Chàng tìm chi ở đó
Linh cảm của mình chăng
Chàng vô cùng hoảng sợ
Sống mà chẳng có nàng.
Nhưng chàng không thể làm
Ở đây điều gì cả…
Thì nàng là ai thế
Vì sao chẳng yêu yêu chàng?
Nàng? Là sự hoàn mỹ
Với lại, có điều rằng
Chốn trần gian này chỉ
Có nàng hiểu được chàng.
Nàng luôn thông minh hơn
Dịu dàng hơn tất cả
Chàng cũng hơn tất cả
Cảm nhận được ở nàng…
Nhưng dù sao, ngàn năm
Đã ngàn năm có lẻ
Chàng vẫn luôn yêu nàng
Mà nàng thì không thế.
Bởi vì con tim nàng
Đã phải lòng người khác –
Không ám ảnh, điên cuồng
Nhưng dù sao, người tốt.
Dù người này có phần
Buồn chán hơn người nọ
(Vì bài ca xưa cũ
Không nói dối về chàng).
Nhưng bài ca này vẫn
Cứ vang lên bây giờ.
Còn tôi theo bài ca
Đang làm người dẫn chuyện.
Quả là không hiểu được
Xin thú nhận điều này:
Nàng phải lòng người khác…
Là tại vì sao đây?
Thật dại dột, thơ ngây
Vì sao nàng lại chọn?
Đâu phải vì buồn chán
Nàng đâu sợ điều này?
Mà chỉ như người ta
Nàng vô cùng muốn sống
Và nàng cảm thấy lạnh
Với linh cảm phụng thờ.
Có thể, không hiểu ra
Tôi không là thần thánh.
Nhưng chuyện trong bài ca
Không một lời. Im lặng.
Mà có thể hảo hán
Mệt mỏi vì tiếc thương
Rồi cuối cùng tự mình
Với nàng đâm chán nản.
Và rồi cũng trở thành
Trở thành con người khác –
Không ám ảnh, điên cuồng
Nhưng dù sao, người tốt.
Và rồi cũng nghe được
Lời ngoan ngoãn rằng: “vâng”…
Không biết được. Chuyện trên
Không bao giờ thấy hát.
Bài ca – không biết được
Nhưng mà ở trên đời
Cả chuyện này chuyện khác
Đã từng xảy cùng tôi.
Thì sao tôi giận chứ
Rằng đã một nghìn năm
Có chàng yêu một nàng
Còn nàng thì không thế?
1958
Песня, которой тысяча лет
Эта старинная песня,
Которая вечно нова.
Г. Гейне
Старинная песня.
Ей тысяча лет:
Он любит ее,
А она его - нет.
Столетья сменяются,
Вьюги метут,
Различными думами
Люди живут.
Но так же упрямо
Во все времена
Его почему-то
Не любит она.
А он - и страдает,
И очень влюблен...
Но только, позвольте,
Да кто ж это - он?
Кто? - Может быть, рыцарь,
А может, поэт,
Но факт, что она -
Его счастье и свет.
Что в ней он нашел
Озаренье свое,
Что страшно остаться
Ему без нее.
Но сделать не может
Он здесь ничего...
Кто ж эта она,
Что не любит его?
Она? - Совершенство.
К тому же она
Его на земле
Понимает одна.
Она всех других
И нежней и умней.
А он лучше всех
Это чувствует в ней...
Но все-таки, все-таки
Тысячу лет
Он любит ее,
А она его - нет.
И все же ей по сердцу
Больше другой -
Не столь одержимый,
Но все ж неплохой.
Хоть этот намного
Скучнее того
(Коль древняя песня
Не лжет про него).
Но песня все так же
Звучит и сейчас.
А я ведь о песне
Веду свой рассказ.
Признаться, я толком
И сам не пойму:
Ей по сердцу больше другой...
Почему?
Так глупо
Зачем выбирает она?
А может, не скука
Ей вовсе страшна?
А просто как люди
Ей хочется жить...
И холодно ей
Озареньем служить.
Быть может... не знаю.
Ведь я же не Бог.
Но в песне об этом
Ни слова. Молчок.
А может, и рыцарь
Вздыхать устает.
И сам наконец
От нее устает.
И тоже становится
Этим другим -
Не столь одержимым,
Но все ж неплохим.
И слышит в награду
Покорное: "да"...
Не знаю. Про то
Не поют никогда.
Не знаю, как в песне,
А в жизни земной
И то и другое
Случалось со мной.
Так что ж мне обидно,
Что тысячу лет
Он любит ее,
А она его - нет?
ANH BÂY GIỜ
Anh bây giờ vẫn hãy còn chưa hiểu
Hai đứa mình có những thứ gì chung.
Nhưng mà anh vẫn thường xuyên nhớ lại
Ánh sáng từ đôi mắt sáng của em.
Ánh sáng này màu xanh và đắc thắng
Tựa hồ như ánh lửa chốn thâm sâu.
Quả như người Skiff từng đã chẳng
Đi qua không để lại dấu vết nào.
Я пока еще не знаю
Я пока еще не знаю,
Что есть общего у нас.
Но все чаще вспоминаю
Свет твоих зеленых глаз.
Он зеленый и победный -
Словно пламя в глубине.
Верно, скифы не бесследно
Проходили по стране.
KHÔNG CẦN ĐÂU ANH Ạ
Không cần đâu, anh ạ, chớ kêu ca
Vì điều rằng em ra đi nhanh thế
Người phụ nữ mà anh đã không ngờ
Đã trao anh những gì người có thể.
Anh buồn bã nơi trần thế rất lâu
Vậy mà anh không thể nào hiểu được
Rằng tia chớp thì lóe sáng không lâu
Mà chỉ sáng rực lên trong phút chốc.
Не надо, мой милый, не сетуй
Не надо, мой милый, не сетуй
На то, что так быстро ушла.
Нежданная женщина эта
Дала тебе все, что смогла.
Ты долго тоскуешь на свете,
А всё же еще не постиг,
Что молнии долго не светят,
Лишь вспыхивают на миг.
BÀI CA NGHÌN NĂM TUỔI
Bài ca cổ xưa này
Đến muôn đời vẫn mới.
H. Heine
Một bài ca xưa cũ
Tuổi đã có nghìn năm:
Chuyện chàng yêu một nàng
Nhưng nàng thì không không thế.
Đổi thay bao thế kỷ
Bão tuyết vẫn thét gào
Còn con người vẫn nghĩ
Những ý nghĩ khác nhau.
Nhưng vì sao lại thế
Muôn thuở, như kiếp nào
Không hiểu tại vì sao
Nàng không yêu người đó.
Để cho chàng đau khổ
Vì chàng rất yêu nàng
Nhưng có một điều rằng
Chàng là ai cơ chứ?
Có thể là hảo hán
Mà, có thể, nhà thơ
Nhưng nàng là ánh sáng
Hạnh phúc của người kia.
Chàng tìm chi ở đó
Linh cảm của mình chăng
Chàng vô cùng hoảng sợ
Sống mà chẳng có nàng.
Nhưng chàng không thể làm
Ở đây điều gì cả…
Thì nàng là ai thế
Vì sao chẳng yêu yêu chàng?
Nàng? Là sự hoàn mỹ
Với lại, có điều rằng
Chốn trần gian này chỉ
Có nàng hiểu được chàng.
Nàng luôn thông minh hơn
Dịu dàng hơn tất cả
Chàng cũng hơn tất cả
Cảm nhận được ở nàng…
Nhưng dù sao, ngàn năm
Đã ngàn năm có lẻ
Chàng vẫn luôn yêu nàng
Mà nàng thì không thế.
Bởi vì con tim nàng
Đã phải lòng người khác –
Không ám ảnh, điên cuồng
Nhưng dù sao, người tốt.
Dù người này có phần
Buồn chán hơn người nọ
(Vì bài ca xưa cũ
Không nói dối về chàng).
Nhưng bài ca này vẫn
Cứ vang lên bây giờ.
Còn tôi theo bài ca
Đang làm người dẫn chuyện.
Quả là không hiểu được
Xin thú nhận điều này:
Nàng phải lòng người khác…
Là tại vì sao đây?
Thật dại dột, thơ ngây
Vì sao nàng lại chọn?
Đâu phải vì buồn chán
Nàng đâu sợ điều này?
Mà chỉ như người ta
Nàng vô cùng muốn sống
Và nàng cảm thấy lạnh
Với linh cảm phụng thờ.
Có thể, không hiểu ra
Tôi không là thần thánh.
Nhưng chuyện trong bài ca
Không một lời. Im lặng.
Mà có thể hảo hán
Mệt mỏi vì tiếc thương
Rồi cuối cùng tự mình
Với nàng đâm chán nản.
Và rồi cũng trở thành
Trở thành con người khác –
Không ám ảnh, điên cuồng
Nhưng dù sao, người tốt.
Và rồi cũng nghe được
Lời ngoan ngoãn rằng: “vâng”…
Không biết được. Chuyện trên
Không bao giờ thấy hát.
Bài ca – không biết được
Nhưng mà ở trên đời
Cả chuyện này chuyện khác
Đã từng xảy cùng tôi.
Thì sao tôi giận chứ
Rằng đã một nghìn năm
Có chàng yêu một nàng
Còn nàng thì không thế?
1958
Песня, которой тысяча лет
Эта старинная песня,
Которая вечно нова.
Г. Гейне
Старинная песня.
Ей тысяча лет:
Он любит ее,
А она его - нет.
Столетья сменяются,
Вьюги метут,
Различными думами
Люди живут.
Но так же упрямо
Во все времена
Его почему-то
Не любит она.
А он - и страдает,
И очень влюблен...
Но только, позвольте,
Да кто ж это - он?
Кто? - Может быть, рыцарь,
А может, поэт,
Но факт, что она -
Его счастье и свет.
Что в ней он нашел
Озаренье свое,
Что страшно остаться
Ему без нее.
Но сделать не может
Он здесь ничего...
Кто ж эта она,
Что не любит его?
Она? - Совершенство.
К тому же она
Его на земле
Понимает одна.
Она всех других
И нежней и умней.
А он лучше всех
Это чувствует в ней...
Но все-таки, все-таки
Тысячу лет
Он любит ее,
А она его - нет.
И все же ей по сердцу
Больше другой -
Не столь одержимый,
Но все ж неплохой.
Хоть этот намного
Скучнее того
(Коль древняя песня
Не лжет про него).
Но песня все так же
Звучит и сейчас.
А я ведь о песне
Веду свой рассказ.
Признаться, я толком
И сам не пойму:
Ей по сердцу больше другой...
Почему?
Так глупо
Зачем выбирает она?
А может, не скука
Ей вовсе страшна?
А просто как люди
Ей хочется жить...
И холодно ей
Озареньем служить.
Быть может... не знаю.
Ведь я же не Бог.
Но в песне об этом
Ни слова. Молчок.
А может, и рыцарь
Вздыхать устает.
И сам наконец
От нее устает.
И тоже становится
Этим другим -
Не столь одержимым,
Но все ж неплохим.
И слышит в награду
Покорное: "да"...
Не знаю. Про то
Не поют никогда.
Не знаю, как в песне,
А в жизни земной
И то и другое
Случалось со мной.
Так что ж мне обидно,
Что тысячу лет
Он любит ее,
А она его - нет?
ANH BÂY GIỜ
Anh bây giờ vẫn hãy còn chưa hiểu
Hai đứa mình có những thứ gì chung.
Nhưng mà anh vẫn thường xuyên nhớ lại
Ánh sáng từ đôi mắt sáng của em.
Ánh sáng này màu xanh và đắc thắng
Tựa hồ như ánh lửa chốn thâm sâu.
Quả như người Skiff từng đã chẳng
Đi qua không để lại dấu vết nào.
Я пока еще не знаю
Я пока еще не знаю,
Что есть общего у нас.
Но все чаще вспоминаю
Свет твоих зеленых глаз.
Он зеленый и победный -
Словно пламя в глубине.
Верно, скифы не бесследно
Проходили по стране.
KHÔNG CẦN ĐÂU ANH Ạ
Không cần đâu, anh ạ, chớ kêu ca
Vì điều rằng em ra đi nhanh thế
Người phụ nữ mà anh đã không ngờ
Đã trao anh những gì người có thể.
Anh buồn bã nơi trần thế rất lâu
Vậy mà anh không thể nào hiểu được
Rằng tia chớp thì lóe sáng không lâu
Mà chỉ sáng rực lên trong phút chốc.
Не надо, мой милый, не сетуй
Не надо, мой милый, не сетуй
На то, что так быстро ушла.
Нежданная женщина эта
Дала тебе все, что смогла.
Ты долго тоскуешь на свете,
А всё же еще не постиг,
Что молнии долго не светят,
Лишь вспыхивают на миг.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét