Eduard Arkadyevich Asadov (tiếng Nga:
Эдуард Аркадьевич Асадов, 7 /9 /1923 – 21 /4 /2004) là nhà thơ Nga – Xô Viết, anh hùng Liên Xô.
Tiểu sử:
Eduard Asadov sinh ở nước cộng hòa Trung á Turmenia. Cả bố và mẹ đều là người Armenia và đều làm nghề dạy học. Năm 1929, sau khi bố mất, Asadov cùng mẹ chuyển về Sverdlovsk (miền Ural, Nga). Lên 8 tuổi đã biết làm thơ. Năm 1939 gia đình chuyển về Moskva và học ở trường phổ thông số 38, thành phố Moskva. Năm 1941 học xong phổ thông, Asadov tình nguyện tham gia quân đội, chiến đấu ở mặt trận bắc Kapkage và mặt trận Ukraine. Bị thương nặng ở Sevastopol, hậu quả là bị mù.
Năm 1946 Asadov vào học trường viết văn Maxim Gorky. Năm 1951 tốt nghiệp, xuất bản tập thơ đầu tiên Светлая дорога (Con đường sáng), được kết nạp vào Đảng cộng sản và Hội Nhà văn Liên Xô. Thời gian sau đó, hầu như cứ vài ba năm lại in một tập thơ mới. Ngoài thơ ca, Asadov còn viết truyện và dịch thơ các nước trong Liên bang Xô Viết như Armenia, Gruzia, Kazakhstan, Uzkekistan… Trong những thời gian khác nhau ông cộng tác với nhiều tờ báo và tạp chí lớn như Литературной газете (báo Văn học), Огонёк (tạp chí Ngọn lửa nhỏ)…
Eduard Asadov đặc biệt nổi tiếng với thơ trữ tình, thế hệ trẻ luôn coi ông là thần tượng của mình. Thơ trữ tình của Asadov gần đây được dịch nhiều sang tiếng Việt. Asadov mất ở Moskva năm 2004.
Tác phẩm:
Tiểu sử:
Eduard Asadov sinh ở nước cộng hòa Trung á Turmenia. Cả bố và mẹ đều là người Armenia và đều làm nghề dạy học. Năm 1929, sau khi bố mất, Asadov cùng mẹ chuyển về Sverdlovsk (miền Ural, Nga). Lên 8 tuổi đã biết làm thơ. Năm 1939 gia đình chuyển về Moskva và học ở trường phổ thông số 38, thành phố Moskva. Năm 1941 học xong phổ thông, Asadov tình nguyện tham gia quân đội, chiến đấu ở mặt trận bắc Kapkage và mặt trận Ukraine. Bị thương nặng ở Sevastopol, hậu quả là bị mù.
Năm 1946 Asadov vào học trường viết văn Maxim Gorky. Năm 1951 tốt nghiệp, xuất bản tập thơ đầu tiên Светлая дорога (Con đường sáng), được kết nạp vào Đảng cộng sản và Hội Nhà văn Liên Xô. Thời gian sau đó, hầu như cứ vài ba năm lại in một tập thơ mới. Ngoài thơ ca, Asadov còn viết truyện và dịch thơ các nước trong Liên bang Xô Viết như Armenia, Gruzia, Kazakhstan, Uzkekistan… Trong những thời gian khác nhau ông cộng tác với nhiều tờ báo và tạp chí lớn như Литературной газете (báo Văn học), Огонёк (tạp chí Ngọn lửa nhỏ)…
Eduard Asadov đặc biệt nổi tiếng với thơ trữ tình, thế hệ trẻ luôn coi ông là thần tượng của mình. Thơ trữ tình của Asadov gần đây được dịch nhiều sang tiếng Việt. Asadov mất ở Moskva năm 2004.
Tác phẩm:
*Светлая дорога (Con đường sáng,
1951)
*Снежный вечер (Buổi chiều tuyết, 1956)
*Солдаты вернулись с войны (Những người lính không trở về, 1957)
*Во имя большой любви (Vì một tình yêu lớn, 1962)
*Лирические страницы (Những trang thơ trữ tình, 1962)
*Во имя большой любви (Vì tình yêu, 1963)
*Я люблю навсегда (Tôi yêu mãi mãi, 1965)
*Остров романтики (Hòn đảo mộng mơ, 1969)
*Доброта (Lòng tốt, 1972)
*Ветра беспокойных лет (Gió của những năm tháng không yên, 1975)
*Годы мужества и любви (Những năm tháng của tình yêu và lòng dũng cảm, 1978)
*Компас счастья (1979),
*Сражаюсь, верую, люблю! (Tôi chiến đấu, tin và yêu!, 1983)
*Высокий долг (Nghĩa vụ cao cả, 1986)
*Судьбы и сердца (Những con tim và những số phận, 1990)
*Зарницы войны» (1995),
*Не надо отдавать любимых (2000),
*Не проходите мимо любви (Đừng đi ngang qua tình yêu, thơ và truyện, 2000)
*Эдуард Асадов. Собрание сочинений в шести томах (Tuyển tập E. Asadov, 6 tập, 2003
*Что такое счастье (Hạnh phúc là gì, 2005)
*У любви не бывает разлук (Tình yêu không có sự chia ly, 2006)
*Первое свидание (Cuộc gặp đầu tiên, 2006)
Trích một số bài
1.HAI VẺ ĐẸP
(Две красоты)
Dù mẹ-thiên nhiên chẳng phải ngồi không
Nhưng người lý tưởng ít khi sinh hạ
Vẻ đẹp hình thể cùng vẻ đẹp tâm hồn
Gặp trong một con người, quả là thật khó.
Hai vẻ đẹp đều tốt như nhau cả
Và cả hai đều xứng với vinh quang
Nhưng rất thường xuyên, vẻ đẹp tâm hồn
Lại ganh tị vẻ đẹp xinh hình thể.
Có một điều, quả là rất thú vị
Nhưng dù sao sự thật khó nhận ra
Bởi tình cảm, cần nói một điều là
Hay đánh mất mọi điều vô căn cứ.
Bởi số đông, thường không nhìn đầy đủ
Rồi khổ đau vì “cận thị” của mình
Khi nhìn thấy một gương mặt đẹp xinh
Thì vẻ đẹp tâm hồn không để ý.
Mà nếu nhận ra thì rất lâu sau đó
Chỉ khi cuống cuồng mới chịu nhìn ra
Những gì đẹp cho con mắt ngày xưa
Thì bây giờ đang bắt đầu hành hạ.
Mà, có thể là tại điều này nữa
Rằng dần dần theo ngày tháng trôi qua
Hai vẻ đẹp như hai cô gái trong nhà
Có vẻ như bất thình lình đổi chỗ.
Vẻ đẹp già đi: những gì xưa rực rỡ
Thời gian xoá nhoà không một chút tiếc thương
Trong khi đó vẻ đẹp của tâm hồn
Không tuổi tác, không vết nhăn gì cả.
Xuyên qua màn sương như ngôi sao nhỏ
Vẻ đẹp tâm hồn mãi mãi cháy lên
Ai người mở ra vẻ đẹp tâm hồn
Thì nói thật, may mắn cho người đó.
Vẻ đẹp tâm hồn luôn luôn rạng rỡ
Và tự mình, người đó mãi vinh quang.
Đời là thế, chỉ tiếc một điều rằng
Ta rất muộn màng nhận ra chân lý.
2.HẠNH PHÚC LÀ GÌ
(Что же такое счастье?)
Hạnh phúc là gì?
Người này gọi đó là những đam mê:
Là đánh bài, uống rượu và giải trí
Là những cảm xúc rùng rợn, mê li.
Một người kia thì tin rằng hạnh phúc
Là lương cao, là bổng lộc, quyền hành
Trong con mắt kẻ dưới quyền – khâm phục
Là những cô thư kí thật là xinh.
Người thứ ba lại cho rằng hạnh phúc
Đó là những công việc lớn lao
Là sự quan tâm, lo lắng cho nhau
Là khi hai người cùng nhau hồi hộp.
Còn người thứ tư cho rằng hạnh phúc
Là với người yêu suốt sáng, thâu đêm
Có một lần nói những lời tỏ tình
Rồi từ đó hai người như là một.
Nhưng cũng có người lại gọi thế này:
Hạnh phúc là khát khao cháy bỏng
Là tìm kiếm, ước mơ, là lao động
Là đôi cánh dữ dằn của một chuyến bay!
Còn theo tôi, hạnh phúc chỉ như vầy:
Rất đơn giản, hạnh phúc muôn hình dáng
Từ mô đất nhỏ đến gò đến đống
Chỉ phụ thuộc vào ý của mỗi người thôi!
3.MỘT LỜI VỀ TÌNH YÊU
(Слово о любви)
Yêu – trước tiên, nghĩa là dâng hiến
Yêu – nghĩa là tình cảm của mình như một dòng sông
Với sự hào phóng của mùa xuân hắt nước lên
Niềm hân hoan của người mình yêu mến.
Yêu – nghĩa là chỉ vừa mở mắt
Ngay lập tức nghĩ suy từ buổi bình minh
Xem bằng cách gì để trao tặng, hiến dâng
Cho cái người mà lòng yêu mến nhất!
Yêu – nghĩa là tiến hành một cuộc chiến tranh
Vì sự thủy chung, bằng ánh mắt, lời nói
Để cho hai con tim từ đầu đến cuối
Trong đau khổ, vui mừng mãi mãi kề bên.
Thế tình có đợi gì không? Tất nhiên là đợi
Đợi sự dịu dàng và ấm cúng, nhưng mà
Sự tính toán chi ly thì tình chẳng hề ưa
Đem cho bao nhiêu, nhận về chừng ấy.
Tình yêu không phải là ống tiền trong tủ
Là bài ca không quen tự đóng kín mình
Yêu – nghĩa là đáp lại với vẻ hân hoan
Tất cả những gì tốt đẹp nơi trần thế!
Yêu – nghĩa là nhìn thấy vật bất kỳ
Là cảm thấy kề bên một tâm hồn thân thiết
Quyển sách kia – dù người đọc hay không đọc?
Quả lê ư… Vì sao lại quả lê?
Điều vớ vẩn ư? Tại vì sao vẩn vơ
Người ta vẫn cứu cuộc đời bằng từng giọt nhỏ
Tình yêu – là lá cờ có màu huyết dụ
Trong hạnh phúc không hề có chuyện vẩn vơ!
Tình yêu – không phải là pháo hoa của sự đam mê
Tình yêu – đó là những bàn tay trong đời chung thủy
Những ngày tối tăm, tình không hề biết sợ
Và chẳng sợ gì cám dỗ hoặc chia ly.
Yêu – có nghĩa là bảo vệ điều chân lý kia
Thậm chí dù có phải ngược chiều cùng vũ trụ
Yêu – nghĩa là trong khổ đau biết cách tha thứ
Tất cả, chỉ trừ thói đểu cáng, phản bội kia.
Yêu – nghĩa là dù cho đến bao nhiêu lần
Với lòng kiêu hãnh những gì thừa chịu hết
Nhưng không bao giờ, thậm chí trong giờ chết
Lại bằng lòng chịu nhục, hạ thấp mình!
Tình yêu – không phải là cái nút thắt vui vẻ, vô tâm
Không phải là những lời trách móc bên sườn va đập
Yêu – nghĩa là cần phải có tài năng
Có thể, là tài năng lớn lao và tốt nhất.
Và cũng thật đáng thương cho những lời tranh cãi
Tất cả tình cảm đều biến mất như vào nước mà thôi
Mọi ham hố say mê đều chỉ nhất thời
Nhưng mà tình yêu – như mặt trời, sống mãi!
Và tôi nhổ nước bọt vào tiếng cười trơ trẽn
Vào những kẻ nào không đo đến những vì sao
Vì bài thơ này chỉ viết ra cho những người nào
Bằng tất cả trái tim biết yêu và tin tưởng!
4.HOÀNG TỬ CỦA LÒNG EM
(Добрый принц)
Em tin tưởng, đi tìm tình yêu lớn
Tình long lanh, lấp lánh như nước nguồn
Tình yêu thực sự, tình như em vẫn
Đọc ở trong những cuốn sách gối giường.
Rồi khi bắt đầu yên lặng xung quanh
Ánh sáng trong phòng khi mờ khi tỏ
Em vẫn thích thường xuyên ngồi một mình
Và lặng im nhìn vào ô cửa sổ.
Em im lặng, nhìn về chốn xa xăm
Sau những vì sao, và trên biển cả
Những con tàu hướng về em gặp gỡ
Những con tàu với những cánh buồm hồng…
Hiệp sĩ Aivanhô* chiến thắng quân thù
Lao vun vút sau tiếng dồn vó ngựa
Chàng Andrei Bolkonsky buồn bã
Mời em bước vào điệu nhảy đung đưa.
Chàng D’Artagnan đưa kiếm ra thề
Rằng sẽ yêu em muôn đời muôn kiếp
Và chàng Rômeo Mông-téc-ki-ơ
Dâng tặng cho em bông hoa tuy líp.
Rồi thoáng qua có rất nhiều khuôn mặt
Ánh mắt, nụ cười, quần áo thời trang
Em nhận ra hoàng tử của lòng mình
Bước ra với em từ trong cổ tích.
Và giờ đây chàng với một nụ cười
Đeo vào tay em chiếc vòng phép lạ
Từ phút này trong số phận của người
Em trở thành hạnh phúc và phận số!
Rồi khi bắt đầu yên lặng xung quanh
Ánh sáng trong phòng khi mờ khi tỏ
Em vẫn thích thường xuyên ngồi một mình
Và lặng im nhìn vào ô cửa sổ…
Nghe giọng nói từ nơi xa xôi đó
Những con tàu đang bơi ở trong sương…
Và quả thật, những cánh buồm màu hồng
Trên cõi trần gian này vẫn có!
Mà có thể, trong số phận của em
Ở đâu đó, ở nơi này, bên cạnh
Có chàng Gray âm thầm, kiêu hãnh
Và có chàng hoàng tử của lòng em!
Dù chàng không từ trang sách bước lên
Liếc mắt quanh bốn phía, em hãy nhìn!
Dù khiêm tốn, nhưng là người bạn tốt
Dù giản dị, nhưng là bạn tâm phúc
Có thể, đó là hoàng tử của em?!
___________
* Hiệp sĩ Aivanhô – nhân vật trong tiểu thuyết Aivanhoe của nhà văn Walter Scott (1771 – 1832); Andrei Bolkonsky – nhân vật trong tiểu thuyết Chiến tranh và hoà bình của LevTolstoy (1828 – 1910); D’Artagnan – nhân vật trong tiểu thuyết Ba người lính ngự lâmcủa Alexandre Dumas (1802 – 1870); Rômeo – tức Romeo, người yêu của Juliet trongbi kịch Romeo & Juliet của Shakespeare (1564 – 1616); chàng Gray – thi sĩ ThomasGray (1716 – 1771), nhà thơ Anh, tác giả của Hoài cảm bên ngôi mộ làng quê, hay có thể dịch là Bài thơ nghĩa địa nổi tiếng.
5.CÔ HÀNG XÓM
(Гостья)
Bản thiết kế gai góc. Chàng khó nhọc
Nhà kiến trúc sư vầng trán căng lên
Đếm, hút thuốc, chửi đổng rồi thổn thức
Rồi lại trên bản thiết kế cúi mình.
Bỗng có tiếng gõ cửa. Cô hàng xóm
Cô nữ sinh viên sống cạnh nhà bên
Chiếc áo vét của cô màu đỏ thắm
Cô bước vào, nhanh nhảu nói: “Chào anh!”
Cô thở dài, ngồi lên ghế lặng im
Sau đó nói, mắt nheo vì ngọn lửa:
– Anh lớn tuổi, nhiều kinh nghiệm hơn em
Hãy cho em một lời khuyên anh nhé!
Em vừa về từ ngày hội mùa xuân
Hai chàng sinh viên trong cơn gió tuyết
Hai người, tất nhiên, chưa hề quen biết
Nói với em rằng họ rất yêu em.
Nhưng lòng người thì em không biết rõ
Em rất tin, rất quí trọng lời anh
Nên tin ai? Hãy cho em lời khuyên
Về từng người, với anh, em sẽ kể.
Nhưng anh chàng không muốn nghe câu chuyện
Gạt lọ mực và vứt chiếc com-pa
Nhìn vào đôi mắt – mặt hồ ngây thơ
Và nói giận dữ: – Chà, đồ vớ vẩn!
Đây không phải trong cửa hàng hay chợ!
Em cần lời khuyên? Lời khuyên của anh:
Mai em nói với người ta rằng: “không!”
Vì tình cảm ở đây không hề có!
Còn khi nào yêu người ta nghiêm túc
Khi đó tự mình, em sẽ hiểu ra
Lòng biết trả lời câu hỏi bất kỳ
Còn người ta nhận ra và hiểu được!
Chàng dừng lời và tin rằng xác đáng
Nhưng lại ngạc nhiên quá đỗi, khi mà
Nàng bỗng đứng dậy, buột miệng nói ra:
– Tự mình hiểu ra? Chà, đồ vớ vẩn!
Nghe những lời kia, hơi ngớ người ra
Chàng xoay người tìm cho mình điểm tựa
Nhưng gặp không phải mặt hồ ngây thơ
Mà là hai lưỡi dao sắc mài giũa.
– Người ta tự hiểu? Anh nói vậy chứ gì?
Thế nếu như: máu người ta – máu cá
Thế nếu tình yêu ở cái người kia
Còn ở đây chỉ rầm, xà, bản vẽ?
Người tự hiểu? Nhưng nếu người phân vân
Rằng con tim vừa lửa, vừa băng giá
Nếu không phải: người – mà bản thiết kế?!
Đường chấm khô khan! Phép tính vô hồn?!
Chàng lặng người, không nhúc nhích bước chân
Đầu cúi gằm, và bỗng nhiên đỏ mặt
Còn nàng nức nở và liền quay ngoắt
Mở cửa ra vào, chạy vội ra sân.
Xuyên qua ô cửa ngọn gió mùa xuân
Thổi lên giấy, tiếng kêu nghe sột soạt…
Còn bên chiếc bàn “phép tính vô hồn”
Nhắm đôi mắt và mỉm cười hạnh phúc…
6.ANH CÓ THỂ ĐỢI CHỜ EM
(Я могу тебя очень ждать)
Anh có thể đợi chờ em
Rất lâu và chung thủy
Có thể không ngủ hằng đêm
Một, hai năm, và cả đời, có lẽ!
Mặc cho những tờ lịch
Bay đi như lá trong vườn
Chỉ mong em hiểu giùm anh
Nếu quả điều này cần thiết!
Anh có thể đi theo em
Khắp núi rừng hay trên cát
Nơi hầu như không có con đường
Hay trên đồi, theo con đường quen
Nơi quỉ sứ chưa từng có mặt!
Không trách ai, anh đi qua tất cả
Vượt qua mọi ưu phiền
Chỉ mong sao cho không uổng phí
Rằng sau này em phụ tình anh.
Anh có thể vì em mà đem cho
Tất cả những gì anh có
Anh có thể vì em mà nhận về
Nỗi đắng cay nhất trên đời của số.
Và anh sẽ hạnh phúc vô cùng
Mỗi giờ trao em tất cả
Chỉ mong em hiểu giùm anh
Rằng yêu em không uổng phí!
7.HÒN ĐẢO MỘNG MƠ
(Остров романтики)
Từ Bắc cực đến Nam cực
Người ta đều đi qua hết
Nhưng chỉ hòn đảo mộng mơ
Thì chẳng có trên bản đồ.
Có một hòn đảo như thế
Có trăng, núi đồi ở đó
Nhưng không có người bi quan
Không có người lý sự cùn.
Không có những tiếng thì thầm
Không có ưu phiền, buồn chán
Chỉ có những người mơ mộng
Những người yêu, những người gàn.
Có những mỏm đá màu xanh
Còn tất cả lời của gió
Chim hải âu trắng dập dờn
Và những cánh buồm thắm đỏ.
Và có vịnh Đông – Kisốt
Có mũi đất Rôbinsơn
Đàn ghi ta được quí nhất
Còn “danh dự” – lời đầu tiên!
Ở đó khắp nơi đường mòn
Và xung quanh từng đống lửa
Người ăn thịt với rau thơm
Và uống rượu Rum nặng độ.
Bài hát ở đó được yêu
Và được trao cho cúp bạc
Ai làm phật lòng người đẹp
Người này trên lửa bị thiêu.
Đêm đêm vang tiếng ghi ta
Pháo hoa lên trời vun vút
Ở đó tất cả bằng thơ
Nói với người yêu dấu nhất.
Từ Bắc cực đến Nam cực
Người ta đều đi qua hết
Nhưng chỉ hòn đảo mộng mơ
Thì chẳng có trên bản đồ.
Nhưng chớ buồn về bản đồ
Vì rằng, vấn đề ở chỗ
Muôn năm hòn đảo mộng mơ
Sống trong trái tim em đó!
8.TÌNH ĐÁNG TRÁCH
(Обидная любовь)
Đã mười giờ đêm. Trong nhà im ả
Nàng vẫn ngồi yên, căng thẳng đợi chờ.
Không thể nào đọc sách, không thể ngủ
Sợ bỗng nhiên chàng gọi điện, ghé qua?!
Dù buổi chiều đã thắp những vì sao
Chưa đến nỗi muộn. Ngày chưa sống hết.
Lẽ nào chàng không gọi điện, lẽ nào
Không nhớ về – không lẽ nào thế được!
“Tất nhiên, chàng đã không chỉ một lần
Nhưng bận bịu hết việc này việc khác…
Chàng ở đây bằng tấm lòng, trái tim”.
Tại vì sao nàng cứ tự dối lòng
Tại vì sao cứ dối mình không biết?
Bởi không ít ngày trong cuộc đời nàng
Đã trôi đi không như dòng sông bạc
Người nàng yêu vẫn đối xử thường xuyên
Như Girây* đối xử cùng người đẹp.
Cũng có khi uống rượu, chàng cảm động:
“Người yêu của anh mãi mãi chân thành!”
Nhưng trong lòng người – vui hay buồn chán
Không bao giờ đi tìm hiểu chàng cần
Không bao giờ nhận biết chàng cố gắng.
Khoác lác hay tục tằn, say hay tỉnh
Câu trả lời – không phản đối, chẳng thở dài
Chỉ chàng thông minh, chỉ mình chàng đúng
Còn nàng chỉ người “đần độn”, “dở hơi”.
Và nàng chẳng lẽ không biết người ta
Chưa bao giờ với mình thèm để ý
Trăm lần bỏ nàng, rồi lại quay về
Trăm lần dối, và được nàng tha thứ.
Còn bạn bè của nàng vẫn thường khuyên:
– Đã từ lâu cần chia tay với hắn
Đừng nhẫn nhục, hãy tỏ ra kiêu hãnh!
Hãy hiểu rằng: cứ như thế không nên!
Nhưng nàng lắc đầu, nước mắt triền miên
Và bỗng nhiên buồn rầu nhìn tất cả:
– Nhưng em yêu… Kinh khủng… Như lỗi lầm!
Anh ấy đâu đến nỗi người như thế!
Tranh cãi ở đây chỉ là vô ích
Nàng bước vào vòng tù hãm tự mình
Để lại tôn thờ, để lại hạ mình
Mà không đòi hỏi một điều chi hết.
Đã quá nửa đêm. Trong nhà im ả
Nàng vẫn ngồi yên, căng thẳng đợi chờ.
Không thể nào đọc sách, không thể ngủ
Sợ bỗng nhiên chàng gọi điện, ghé qua?
Tình mang về niềm vui trên ngưỡng cửa.
Nàng muốn tin để sống, để mộng mơ
Nhưng như người ta thường nói rằng – Lạy Chúa
Đừng cho tình yêu như thế bao giờ!
__________
*Girây – dòng họ vua ở Crưm thế kỷ 15 – 16.
9.NẾU NHƯ TÌNH RA ĐI
(Если любовь уходит!)
Bạn phải làm gì, nếu như tình ra đi?
Có thể đưa ra lý do, tranh cãi và thuyết phục
Có thể van xin, thậm chí là chịu nhục
Có thể dọa trả thù, có thể răn đe.
Có thể chút nhỏ nhoi trong quá khứ nhớ về
Có thể nhắc với người rằng chia ly là cay đắng
Có thể dao động một thời gian, gợi lòng thương cảm
Nhưng chỉ một thời gian, chứ chẳng lâu gì.
Mà có thể, sợ hãi và đớn đau đừng lộ trong ánh mắt
Nói: anh yêu em! Em chớ để anh buồn
Nếu vẫn từ chối thì đừng run rẩy, mà cần
Mở toang cửa: – Anh không giữ em. Vĩnh biệt!
Tất nhiên là khó vô cùng để tỏ ra cứng rắn
Nhưng dù sao, để sau cho khỏi rẻ rúng mình
Nếu như tình ra đi – dù tru lên, nhưng tỏ ra kiêu hãnh
Như một con người chứ không như con rắn bò trườn!
10.TÌNH YÊU
(Любовь)
Tình yêu không phải trò đùa: ai cũng rõ
Tình là tiếng gõ mùa xuân của trái tim
Còn người như em, chỉ sống bằng lý trí
Quả là tầm phơ và dại dột vô cùng!
Nói một cách khác, thì những ước ao
Những con đường dưới trời đêm trăng sáng
Và có để làm gì với mùa xuân chim én
Và người ta bán hoa cho những kẻ yêu nhau?!
Vì rằng một khi không có tình yêu
Thì trong vườn có ai cần đi dạo
Và thậm chí, ngay cả chim họa mi
Từ núi đồi sẽ bay vào sân khấu.
Những cuộc dạo chơi và tĩnh lặng để cho ai
Vì trong những đôi mắt không hề có lửa?
Còn ánh trăng thanh sẽ trở thành vô nghĩa
Chỉ là ánh trăng han gỉ giữa bầu trời.
Em thử hình dung: không ai có thể yêu
Thì người ta sẽ ngủ nhiều kinh khủng
Sẽ ít khi cạo râu mà chỉ ăn cho đầy bụng
Và chẳng còn một ai thèm đọc gì thơ…
Nhưng không, chẳng vô tình mà có ánh trăng thanh
Và tiếng đàn ghi ta vẫn vang lên ầm ĩ
Và mùa xuân đến với ta không hề uổng phí
Và những lứa đôi sánh bước dạo trong vườn.
Em hãy xua đi những ngờ vực của mình!
Hãy yêu và hãy tin. Còn gì đơn giản thế
Vì họa mi hót trong đêm không hề uổng phí
Dù có hót cho đến khản tiếng trong rừng!
11.CÓ BAO NHIÊU NGƯỜI YÊU NHAU TRÊN ĐỜI
(Сколько влюблённых живёт по свету?)
Có bao nhiêu người yêu nhau trên đời
Hiện tại chưa có thống kê như thế
Nhưng, nếu như không một nửa loài người
Thì chắc chắn một phần ba, có lẽ.
Thế còn tất cả những ai còn lại
Đã từng yêu hoặc chỉ mới biết yêu
Và mỗi người khi ngắm những ngôi sao
Sẽ ước mơ hạnh phúc khi nào đấy.
Thế hạnh phúc của em ở trên đời?
– Trong tình yêu như cuộc đời vô tận.
Không cả nhân loại như vậy trả lời
Thì là một nửa loài người, chắc chắn.
Ai dù một lần trong buổi chiều êm
Không rời khỏi kim đồng hồ ánh mắt
Không chờ đợi giờ hẹn hò gặp mặt
Không tỏ tình yêu, dù chỉ một lần!?
Có trong lời “yêu” một sức mạnh tuyệt vời
Hy vọng và niềm vui, nỗi buồn và đau đớn
Và nếu như cái vẻ dễ thương luống cuống
Không trải qua hết tất cả mọi người
Thì chín trong số mười người – chắc chắn.
Nhưng chưa phải trao con tim, khi nói lời
Thiếu tình cảm, không có gì thay được.
Không phải tất cả có khả năng nhận thức
Tình cũng như tài năng, không tất cả mọi người.
Thế có bao nhiêu người, có bao nhiêu người
Mọi cơ hội, hoặc không cần cơ hội
Mà về tình yêu sẵn sàng nói lời
Như bức điện theo đường dây được gửi.
Chưa phải là yêu, dù anh đã hôn
Hay xúc động ôm lần này lần khác
Và lời “anh yêu em” – ngay lập tức
Và ngay lập tức lời đáp: – Anh của em!
Thú nhận trong tình, đến muôn thuở một lần
Nhưng quả thật có rất nhiều trường hợp
Như người bị phá sản, khi trao tờ séc
Không biết rồi sao thanh toán nợ nần.
Trên đời này lời hay có thật nhiều
Tại sao cứ phải làm mình đau khổ
Sự phải lòng đâu phải đã tình yêu
Như dòng sông, dù bến bờ không rõ
Dù là vịnh – nhưng đã phải biển đâu!
Nếu không thể cháy bằng tình yêu – đừng cháy
Chỉ đi nói về sự phải lòng thôi
Và hãy biết quí trọng vẻ hiền dịu
Dù ít ỏi hơn nhưng thực với người.
Và nếu như yêu không phải mọi người
Thì mọi người đừng nói ra lời ấy.
Không mọi người, thậm chí không nửa loài người
Mà chỉ những ai yêu nhau. Chắc chắn vậy!
12.TA KHÔNG CÓ NHAU
(Друг без друга у нас получается все)
Ta không có nhau, mọi việc đều tốt đẹp
Trong cuộc cãi nhau về đời sống nhọc nhằn.
Em có tất cả của em, anh có của anh
Những nụ cười của mình, và đau xót.
Trong xung đột ta tìm ra lối thoát
Và ngày qua ta chẳng chút tiếc thương
Đi con đường mới, bỗng nhiên hai đứa quyết
Em đi đường em, còn anh đi đường anh.
Tất cả theo ý muốn bây giờ: đời sống và công việc
Và thường xuyên gặp gỡ với mọi người.
Ta không có nhau, tất cả đều tốt đẹp
Chỉ hạnh phúc thì không có mà thôi…
13.BIỆT LY
(Ты далеко сегодня от меня)
Ngày hôm nay em ở rất xa anh
Em viết về tình yêu thương da diết
Về nỗi buồn chia rẽ hai chúng mình
Tất cả y hệt những điều anh viết.
Những câu chuyện mà ta vẫn thường nghe:
Rằng thiếu biệt ly hạnh phúc khó giữ
Không có chia ly làm sao gặp gỡ
Mà chỉ cãi nhau, xích mích, bất hòa.
Đã đành, lời khôn ngoan của người ta
Nhưng mà anh không thể nào biết được
Anh chỉ muốn tất cả đều trái ngược
Nói với em rằng: – Ta đừng chia ly!
Anh nghĩ là em hiểu những lời kia
Vai kề vai – không biết buồn, biết rét
Mà nếu có cãi nhau, thì cũng được
Cũng còn hơn là sống cảnh biệt ly!
14.TẶNG CHO CÁI NGƯỜI YÊU RẤT THỦY CHUNG!
(Той, которая любит верно!)
Tôi có lẽ, đã từng yêu như vậy
Hãy nói với tôi trong lúc này đây
Để cho tôi vào ngọn núi ghé vai
Và tôi sẽ đi di dời ngọn núi!
Tôi có lẽ, đã từng mơ như vậy
Rằng một người thích mơ mộng bất kỳ
Sẽ ganh tỵ khi nghe lời thầm thì:
– Đừng hại tôi! Con ở nhà đang đợi…
Trong nỗi buồn, tôi cháy lên như thế
Trong biệt ly, tôi hướng tới người yêu
Rằng nỗi buồn của tôi đây có thừa
Cho cả một trăm biệt ly vẫn đủ.
Khi đi qua những con đường xa xăm
Vẻ dịu dàng này trong tôi thiêu đốt
Tôi không thể nào ngồi yên lặng được!
Ngay cả thư cũng thấy ít vô cùng!
Ở những người thám hiểm trong mùa đông
Luôn cảm thấy vật nóng bừng trên ngực
Còn tôi vẫn luôn làm thơ về nàng
Người trẻ tuổi tự mình không biết được
Có nhanh nhẹn gì hay là không nhanh?
Chỉ vấn đề không phải ở chỗ rằng
Tôi như lá cờ mùa xuân lấp láy
Còn bài thơ, tôi đặt tên như vậy:
“Tặng cho cái người yêu rất thủy chung!”
Tại vì sao trên đời này vẫn thường
Có biết bao đắng cay? Vì sao vậy?
Một con người mơ ước và sôi nổi
Có vẻ như đã đạt đến vinh quang
Bỗng nhiên – một đòn! Tất cả là xong!
Tại vì sao khi tất cả hát lên
Khi người ấy là tôi – quay trở lại!
Nghe cái tin, như một con mèo đen
Nhảy vào con tim tôi và bám lấy!
Vẫn con đường nhỏ đi qua khu vườn
Đến với tôi, theo đường, em đã chạy
Tất cả như xưa: em như ngày ấy
Và tử đinh hương vẫn nở như thường.
Nhưng đã không còn lại sự thủy chung.
Chim sáo đá bay về mỗi mùa xuân
Ai khổ đau, người ấy tất sẽ hiểu
Rằng dù cho vẫn hãy còn vết sẹo
Dù sao vết thương cũng vẫn đang lành…
Và điều còn lại từ những tháng năm
Chỉ là tiếng vọng của điều bất hạnh
Và những dòng thơ vô cùng nóng bỏng
“Tặng cho cái người yêu rất thủy chung!”
Tôi muốn đem thơ vào lửa, sẽ nung
Chung thủy của đàn bà – mê sảng vậy!
Nhưng bỗng nhiên, hình như tôi cảm thấy
Ai đấy kêu lên với tôi rằng: – Không!
Đừng vội vàng! Hãy nhìn cho rộng hơn:
Dù ai đấy phỉ nhổ vào danh dự
Chung thủy của đàn bà nơi trần thế
Dù sao thì vẫn có, và đã từng!
Tôi từng thấy những đôi mắt, hàng trăm
Lóe sáng lên từ bóng đêm xa thẳm
– Hãy đợi đấy! Anh đã từng quên hẳn
Rằng có chúng tôi sống ở trần gian.
Chao ôi, những đôi mắt thật tuyệt!
Những đôi mắt buồn, góa bụa, tinh ranh
Những đôi mắt đàn bà kiêu hãnh, nhưng
Tất cả sự thật: nụ cười và nước mắt.
Những mắt thiếu nữ – sáng rực thường xuyên
Khi vì nỗi buồn, khi vì hạnh phúc
Vô cùng sáng sủa, vô cùng thanh sạch
Tựa hồ như những mạch nước trên rừng.
Và tôi tin, và tôi đã rất tin
– Xin mọi người hãy đợi! – Tôi xin nói
Với những ai đang yêu và chung thủy
Những dòng thơ này tặng mọi người chung.
Dù em là bài ca trong số phận dửng dưng
Và anh không gặp em bao giờ, có lẽ
Dù sao. Thơ này tặng cho em nhé:
“Tặng cho cái người yêu rất thủy chung!”
15.CÂU CHUYỆN TÂM TÌNH
(Сердечная история)
Một trăm lần về tình yêu của mình
Chàng muốn nói với nàng như lòng muốn
Nhưng mỗi lần, hễ cứ gặp mặt nàng
Lại đỏ mặt, chỉ nói điều vớ vẩn!
Chàng muốn nói ra một lời quyết định
Nhưng khổ đau, lúng búng như lỗi lầm
Chỉ biết đọc cho nàng nghe câu văn
Rồi bỗng nhiên lại thẫn thờ im lặng.
Cuối cùng để mất hết lòng can đảm
Đi về nhà lòng chán nản, u buồn
Và chỉ với bức chân dung của nàng
Chàng cởi mở giống như người hùng biện.
Trước bức chân dung nghiệp dư, đơn giản
Chàng can đảm và thật với chính mình
Chàng kiểm tra những ý nghĩ của nàng
Mà không dám trước con người sống động.
Còn nàng mặc áo thể thao màu trắng
Tay giữ mái tóc ngọn gió mơn man
Nàng đứng cầm trong tay vợt cầu lông
Và nheo mắt, mỉm cười rất đơn giản.
Chàng ngắm nhìn, rời mắt không đủ sức
Và thì thầm rất dịu ngọt những lời
Sau đó thở dài: – Em chỉ biết cười
Còn anh ở đây sau tình thất lạc!
Nàng ở khắp nơi, như điều lầm lỡ:
Ánh mắt, nụ cười – kênh kiệu, gọi mời
Trong giấc ngủ vẫn nghe thấy tiếng cười
Trách sự nhát gan, cho dù đang ngủ.
Nhưng rồi một hôm quyết định ra đi
Khi chàng tự nói với mình: thà chết
Chứ không chịu yếu mềm như giẻ rách
Thiếu câu trả lời sáng tỏ quay về!
Giữa đường phố, tiếng xe cộ rầm rì
Chàng bước về phía trước, như người lính
Để sẽ thắng hoặc thua trong trận đánh
Quyết sẽ không run rẩy trước điều gì!
Nhưng có điều gì vẫn chưa tính đến
Hay đã để rơi đâu đấy dọc đường
Lại đỏ mặt và lại nói cà lăm
Và chỉ nói ra những điều vớ vẩn.
– Thế là hết! – Chàng ra đường phố vắng
Rồi lấy ra bức ảnh của người yêu
Ngồi lên ghế và nói rất u sầu:
– Vậy là đã chết rồi “đòn quyết định!”
Chắc em buồn cười. Rằng anh e sợ
Hãy trả lời, ngôi sao đẹp của anh
Em có yêu? Em có là của anh?
Có hay không? – Và bỗng nghe rằng: – Có!
Điều mê sảng? Hay con tim lầm lỡ?
Hay tiếng rì rào của chiếc lá phong?
Chàng ngoảnh lại: trong ánh lửa hoàng hôn
Nàng đã đứng phía sau lưng chàng đó.
Chàng có thể thề thốt rằng vẻ đẹp
Của người yêu chưa nhìn thấy bao giờ.
– Người đau khổ, im lặng của em à
Em yêu anh! Kẻ nhát gan tội nghiệp!
16.CÓ THẬT NHIỀU NGƯỜI
(Как много тех, с кем можно лечь в постель)
Có thật nhiều người ta có thể lên giường
Có thật ít người mà ta muốn qua đêm
Rồi sáng ra mỉm cười khi giã biệt
Mỉm cười với nhau, vẫy tay khoan nhặt
Rồi suốt ngày hồi hộp, ngóng chờ tin.
Có thật nhiều người ta có thể sống cùng
Uống cà phê, nói năng và tranh luận…
Có thể cùng nhau nghỉ ngơi, tắm biển
Luôn ở bên nhau, vui cũng như buồn
Bên cạnh nhau.. Nhưng yêu thì không hẳn…
Có thật ít ai có thể ước mơ cùng!
Nhìn đám mây giữa trời xanh lơ lửng
Viết lời yêu giữa bông tuyết đầu mùa
Rồi sau đó chỉ nghĩ về người kia…
Hạnh phúc hơn không biết và không muốn
Có thật ít ai cho phép ta im lặng
Ai hiểu qua nửa lời nói, ánh nhìn
Ai mà ta không tiếc tháng tiếc năm
Ai có thể nhận vào, như phần thưởng
Hình phạt bất kỳ, dù cho đau đớn…
Quả thật rong dài câu chuyện huyên thuyên
Đến dễ dàng, đi không hề đau đớn
Bởi có nhiều người ta có thể lên giường
Bởi có ít người mà ta muốn qua đêm.
_____________
*Bài thơ này có thể giải thích cho cụ thể hơn thế này: trên đời này có thật nhiều những người mà ta có thể lên giường với họ nhưng có thật ít những người mà ta có thể ngủ với họ được đến sáng. Rồi khi chia tay tạm biệt vẫn hồi hộp ngóng đợi tin của nhau. Tóm lại là phải thực sự yêu nhau. Thế nhưng ở đời có thật nhiều người vẫn sống cùng nhau, luôn ở bên nhau cả những lúc vui cũng như buồn mà không hẳn là họ yêu nhau. Còn tình yêu mà như tác giả mong muốn (cùng mơ ước, cùng ngắm mây bay, cùng viết lời yêu khi tuyết đầu mùa rơi, hiểu nhau qua một nửa lời nói hay ánh mắt… vv thì quả thực ở đời này hiếm lắm. Bởi thế mà có thật nhiều người thế này và thật ít người thế kia là vì thế.
17.DÙ SAO ANH VẪN ĐẾN
(Все равно я приду)
Nếu như trời mưa ầm ĩ
Nếu như tiếng sấm đì đùng
Thì anh vẫn đến gặp em
Tiết trời, anh bất kể.
Nếu như giá băng rất dữ
Bão tuyết, như chó, gào lên
Thì anh vẫn đến gặp em
Dù lạnh làm tuôn dòng lệ!
Nếu mẹ bắt đầu giận dữ
Và bố không cho ra đường
Thì anh vẫn đến gặp em
Hãy đợi chờ anh, em nhé!
Nếu như anh gặp tai nạn
Và nếu hầu như mê sảng
Anh vẫn đến. Em có nghe?
Anh vẫn bò, lê… vẫn đến!
Nếu dấu vết của anh không còn
Và bình minh đến không có anh
Thì em yêu ơi, đừng giận
Vì giản đơn, anh đã không còn…
18.VỀ ĐIỀU THIÊNG LIÊNG VÀ TỤC TĨU
(О скверном и святом)
Điều gì thiêng liêng nhất ở trong tim?
Có lẽ không cần đoán hay suy nghĩ
Có một lời giản dị nhất trần gian
Và cao quí nhất, đấy là lời – MẸ.
Thế tại vì sao từ này lớn thế
Không phải hôm nay mà tự xa xưa
Lần đầu tiên ai đó và đâu đó
Trong những lời báng bổ đã rút ra?
Một ông tổ nào đấy rất tăm tối
Chắc gì biết ra cái việc đã làm
Là một lần đưa ra rồi đóng đinh
Lời thân thương với những lời chửi bới.
Và cứ thế bay đi, không dính bụi
Mà dâng lên như một dòng sông đen
Người khác nghe thấy, cứ việc tự nhiên
Mang đi qua tháng năm và thế kỷ…
Đã đành đôi khi có ai thích thú
Quất kẻ thù bằng lời nói như roi
Sự tục tằn của lời nói lại đòi
Thường xuyên vang lên trong cơn giận dữ
Nhưng tại vì sao có mẹ ở đây?
Đã đành cuộc sống gian nan, phức tạp
Nhưng dù sao khó mà hiểu được là
Lời “Mẹ kiếp!” từ lời “Mẹ” mà ra
Lời xấu nhất – từ lời thiêng liêng nhất!
Quả thật, chẳng lẽ đấy là vì tình
Với người đã sinh và nuôi ta lớn
Bởi vì không tìm ra lời xứng đáng
Hơn lời kia khi ăn nói tục tằn?!
Và thế rồi cứ việc, theo tháng năm
Ngọn lửa phật lòng cháy trong tim họ
Xin được nói với những ai thô lỗ
Hay chửi thề, những lời cuối thật nghiêm:
Xin cứ việc chửi bới hay cãi cọ
Nhưng đừng đánh mất danh hiệu con người:
Đừng động đến, đừng bôi bẩn, đừng cười
Đến danh dự và đến tên gọi Mẹ!
*Снежный вечер (Buổi chiều tuyết, 1956)
*Солдаты вернулись с войны (Những người lính không trở về, 1957)
*Во имя большой любви (Vì một tình yêu lớn, 1962)
*Лирические страницы (Những trang thơ trữ tình, 1962)
*Во имя большой любви (Vì tình yêu, 1963)
*Я люблю навсегда (Tôi yêu mãi mãi, 1965)
*Остров романтики (Hòn đảo mộng mơ, 1969)
*Доброта (Lòng tốt, 1972)
*Ветра беспокойных лет (Gió của những năm tháng không yên, 1975)
*Годы мужества и любви (Những năm tháng của tình yêu và lòng dũng cảm, 1978)
*Компас счастья (1979),
*Сражаюсь, верую, люблю! (Tôi chiến đấu, tin và yêu!, 1983)
*Высокий долг (Nghĩa vụ cao cả, 1986)
*Судьбы и сердца (Những con tim và những số phận, 1990)
*Зарницы войны» (1995),
*Не надо отдавать любимых (2000),
*Не проходите мимо любви (Đừng đi ngang qua tình yêu, thơ và truyện, 2000)
*Эдуард Асадов. Собрание сочинений в шести томах (Tuyển tập E. Asadov, 6 tập, 2003
*Что такое счастье (Hạnh phúc là gì, 2005)
*У любви не бывает разлук (Tình yêu không có sự chia ly, 2006)
*Первое свидание (Cuộc gặp đầu tiên, 2006)
Trích một số bài
1.HAI VẺ ĐẸP
(Две красоты)
Dù mẹ-thiên nhiên chẳng phải ngồi không
Nhưng người lý tưởng ít khi sinh hạ
Vẻ đẹp hình thể cùng vẻ đẹp tâm hồn
Gặp trong một con người, quả là thật khó.
Hai vẻ đẹp đều tốt như nhau cả
Và cả hai đều xứng với vinh quang
Nhưng rất thường xuyên, vẻ đẹp tâm hồn
Lại ganh tị vẻ đẹp xinh hình thể.
Có một điều, quả là rất thú vị
Nhưng dù sao sự thật khó nhận ra
Bởi tình cảm, cần nói một điều là
Hay đánh mất mọi điều vô căn cứ.
Bởi số đông, thường không nhìn đầy đủ
Rồi khổ đau vì “cận thị” của mình
Khi nhìn thấy một gương mặt đẹp xinh
Thì vẻ đẹp tâm hồn không để ý.
Mà nếu nhận ra thì rất lâu sau đó
Chỉ khi cuống cuồng mới chịu nhìn ra
Những gì đẹp cho con mắt ngày xưa
Thì bây giờ đang bắt đầu hành hạ.
Mà, có thể là tại điều này nữa
Rằng dần dần theo ngày tháng trôi qua
Hai vẻ đẹp như hai cô gái trong nhà
Có vẻ như bất thình lình đổi chỗ.
Vẻ đẹp già đi: những gì xưa rực rỡ
Thời gian xoá nhoà không một chút tiếc thương
Trong khi đó vẻ đẹp của tâm hồn
Không tuổi tác, không vết nhăn gì cả.
Xuyên qua màn sương như ngôi sao nhỏ
Vẻ đẹp tâm hồn mãi mãi cháy lên
Ai người mở ra vẻ đẹp tâm hồn
Thì nói thật, may mắn cho người đó.
Vẻ đẹp tâm hồn luôn luôn rạng rỡ
Và tự mình, người đó mãi vinh quang.
Đời là thế, chỉ tiếc một điều rằng
Ta rất muộn màng nhận ra chân lý.
2.HẠNH PHÚC LÀ GÌ
(Что же такое счастье?)
Hạnh phúc là gì?
Người này gọi đó là những đam mê:
Là đánh bài, uống rượu và giải trí
Là những cảm xúc rùng rợn, mê li.
Một người kia thì tin rằng hạnh phúc
Là lương cao, là bổng lộc, quyền hành
Trong con mắt kẻ dưới quyền – khâm phục
Là những cô thư kí thật là xinh.
Người thứ ba lại cho rằng hạnh phúc
Đó là những công việc lớn lao
Là sự quan tâm, lo lắng cho nhau
Là khi hai người cùng nhau hồi hộp.
Còn người thứ tư cho rằng hạnh phúc
Là với người yêu suốt sáng, thâu đêm
Có một lần nói những lời tỏ tình
Rồi từ đó hai người như là một.
Nhưng cũng có người lại gọi thế này:
Hạnh phúc là khát khao cháy bỏng
Là tìm kiếm, ước mơ, là lao động
Là đôi cánh dữ dằn của một chuyến bay!
Còn theo tôi, hạnh phúc chỉ như vầy:
Rất đơn giản, hạnh phúc muôn hình dáng
Từ mô đất nhỏ đến gò đến đống
Chỉ phụ thuộc vào ý của mỗi người thôi!
3.MỘT LỜI VỀ TÌNH YÊU
(Слово о любви)
Yêu – trước tiên, nghĩa là dâng hiến
Yêu – nghĩa là tình cảm của mình như một dòng sông
Với sự hào phóng của mùa xuân hắt nước lên
Niềm hân hoan của người mình yêu mến.
Yêu – nghĩa là chỉ vừa mở mắt
Ngay lập tức nghĩ suy từ buổi bình minh
Xem bằng cách gì để trao tặng, hiến dâng
Cho cái người mà lòng yêu mến nhất!
Yêu – nghĩa là tiến hành một cuộc chiến tranh
Vì sự thủy chung, bằng ánh mắt, lời nói
Để cho hai con tim từ đầu đến cuối
Trong đau khổ, vui mừng mãi mãi kề bên.
Thế tình có đợi gì không? Tất nhiên là đợi
Đợi sự dịu dàng và ấm cúng, nhưng mà
Sự tính toán chi ly thì tình chẳng hề ưa
Đem cho bao nhiêu, nhận về chừng ấy.
Tình yêu không phải là ống tiền trong tủ
Là bài ca không quen tự đóng kín mình
Yêu – nghĩa là đáp lại với vẻ hân hoan
Tất cả những gì tốt đẹp nơi trần thế!
Yêu – nghĩa là nhìn thấy vật bất kỳ
Là cảm thấy kề bên một tâm hồn thân thiết
Quyển sách kia – dù người đọc hay không đọc?
Quả lê ư… Vì sao lại quả lê?
Điều vớ vẩn ư? Tại vì sao vẩn vơ
Người ta vẫn cứu cuộc đời bằng từng giọt nhỏ
Tình yêu – là lá cờ có màu huyết dụ
Trong hạnh phúc không hề có chuyện vẩn vơ!
Tình yêu – không phải là pháo hoa của sự đam mê
Tình yêu – đó là những bàn tay trong đời chung thủy
Những ngày tối tăm, tình không hề biết sợ
Và chẳng sợ gì cám dỗ hoặc chia ly.
Yêu – có nghĩa là bảo vệ điều chân lý kia
Thậm chí dù có phải ngược chiều cùng vũ trụ
Yêu – nghĩa là trong khổ đau biết cách tha thứ
Tất cả, chỉ trừ thói đểu cáng, phản bội kia.
Yêu – nghĩa là dù cho đến bao nhiêu lần
Với lòng kiêu hãnh những gì thừa chịu hết
Nhưng không bao giờ, thậm chí trong giờ chết
Lại bằng lòng chịu nhục, hạ thấp mình!
Tình yêu – không phải là cái nút thắt vui vẻ, vô tâm
Không phải là những lời trách móc bên sườn va đập
Yêu – nghĩa là cần phải có tài năng
Có thể, là tài năng lớn lao và tốt nhất.
Và cũng thật đáng thương cho những lời tranh cãi
Tất cả tình cảm đều biến mất như vào nước mà thôi
Mọi ham hố say mê đều chỉ nhất thời
Nhưng mà tình yêu – như mặt trời, sống mãi!
Và tôi nhổ nước bọt vào tiếng cười trơ trẽn
Vào những kẻ nào không đo đến những vì sao
Vì bài thơ này chỉ viết ra cho những người nào
Bằng tất cả trái tim biết yêu và tin tưởng!
4.HOÀNG TỬ CỦA LÒNG EM
(Добрый принц)
Em tin tưởng, đi tìm tình yêu lớn
Tình long lanh, lấp lánh như nước nguồn
Tình yêu thực sự, tình như em vẫn
Đọc ở trong những cuốn sách gối giường.
Rồi khi bắt đầu yên lặng xung quanh
Ánh sáng trong phòng khi mờ khi tỏ
Em vẫn thích thường xuyên ngồi một mình
Và lặng im nhìn vào ô cửa sổ.
Em im lặng, nhìn về chốn xa xăm
Sau những vì sao, và trên biển cả
Những con tàu hướng về em gặp gỡ
Những con tàu với những cánh buồm hồng…
Hiệp sĩ Aivanhô* chiến thắng quân thù
Lao vun vút sau tiếng dồn vó ngựa
Chàng Andrei Bolkonsky buồn bã
Mời em bước vào điệu nhảy đung đưa.
Chàng D’Artagnan đưa kiếm ra thề
Rằng sẽ yêu em muôn đời muôn kiếp
Và chàng Rômeo Mông-téc-ki-ơ
Dâng tặng cho em bông hoa tuy líp.
Rồi thoáng qua có rất nhiều khuôn mặt
Ánh mắt, nụ cười, quần áo thời trang
Em nhận ra hoàng tử của lòng mình
Bước ra với em từ trong cổ tích.
Và giờ đây chàng với một nụ cười
Đeo vào tay em chiếc vòng phép lạ
Từ phút này trong số phận của người
Em trở thành hạnh phúc và phận số!
Rồi khi bắt đầu yên lặng xung quanh
Ánh sáng trong phòng khi mờ khi tỏ
Em vẫn thích thường xuyên ngồi một mình
Và lặng im nhìn vào ô cửa sổ…
Nghe giọng nói từ nơi xa xôi đó
Những con tàu đang bơi ở trong sương…
Và quả thật, những cánh buồm màu hồng
Trên cõi trần gian này vẫn có!
Mà có thể, trong số phận của em
Ở đâu đó, ở nơi này, bên cạnh
Có chàng Gray âm thầm, kiêu hãnh
Và có chàng hoàng tử của lòng em!
Dù chàng không từ trang sách bước lên
Liếc mắt quanh bốn phía, em hãy nhìn!
Dù khiêm tốn, nhưng là người bạn tốt
Dù giản dị, nhưng là bạn tâm phúc
Có thể, đó là hoàng tử của em?!
___________
* Hiệp sĩ Aivanhô – nhân vật trong tiểu thuyết Aivanhoe của nhà văn Walter Scott (1771 – 1832); Andrei Bolkonsky – nhân vật trong tiểu thuyết Chiến tranh và hoà bình của LevTolstoy (1828 – 1910); D’Artagnan – nhân vật trong tiểu thuyết Ba người lính ngự lâmcủa Alexandre Dumas (1802 – 1870); Rômeo – tức Romeo, người yêu của Juliet trongbi kịch Romeo & Juliet của Shakespeare (1564 – 1616); chàng Gray – thi sĩ ThomasGray (1716 – 1771), nhà thơ Anh, tác giả của Hoài cảm bên ngôi mộ làng quê, hay có thể dịch là Bài thơ nghĩa địa nổi tiếng.
(Гостья)
Bản thiết kế gai góc. Chàng khó nhọc
Nhà kiến trúc sư vầng trán căng lên
Đếm, hút thuốc, chửi đổng rồi thổn thức
Rồi lại trên bản thiết kế cúi mình.
Bỗng có tiếng gõ cửa. Cô hàng xóm
Cô nữ sinh viên sống cạnh nhà bên
Chiếc áo vét của cô màu đỏ thắm
Cô bước vào, nhanh nhảu nói: “Chào anh!”
Cô thở dài, ngồi lên ghế lặng im
Sau đó nói, mắt nheo vì ngọn lửa:
– Anh lớn tuổi, nhiều kinh nghiệm hơn em
Hãy cho em một lời khuyên anh nhé!
Em vừa về từ ngày hội mùa xuân
Hai chàng sinh viên trong cơn gió tuyết
Hai người, tất nhiên, chưa hề quen biết
Nói với em rằng họ rất yêu em.
Nhưng lòng người thì em không biết rõ
Em rất tin, rất quí trọng lời anh
Nên tin ai? Hãy cho em lời khuyên
Về từng người, với anh, em sẽ kể.
Nhưng anh chàng không muốn nghe câu chuyện
Gạt lọ mực và vứt chiếc com-pa
Nhìn vào đôi mắt – mặt hồ ngây thơ
Và nói giận dữ: – Chà, đồ vớ vẩn!
Đây không phải trong cửa hàng hay chợ!
Em cần lời khuyên? Lời khuyên của anh:
Mai em nói với người ta rằng: “không!”
Vì tình cảm ở đây không hề có!
Còn khi nào yêu người ta nghiêm túc
Khi đó tự mình, em sẽ hiểu ra
Lòng biết trả lời câu hỏi bất kỳ
Còn người ta nhận ra và hiểu được!
Chàng dừng lời và tin rằng xác đáng
Nhưng lại ngạc nhiên quá đỗi, khi mà
Nàng bỗng đứng dậy, buột miệng nói ra:
– Tự mình hiểu ra? Chà, đồ vớ vẩn!
Nghe những lời kia, hơi ngớ người ra
Chàng xoay người tìm cho mình điểm tựa
Nhưng gặp không phải mặt hồ ngây thơ
Mà là hai lưỡi dao sắc mài giũa.
– Người ta tự hiểu? Anh nói vậy chứ gì?
Thế nếu như: máu người ta – máu cá
Thế nếu tình yêu ở cái người kia
Còn ở đây chỉ rầm, xà, bản vẽ?
Người tự hiểu? Nhưng nếu người phân vân
Rằng con tim vừa lửa, vừa băng giá
Nếu không phải: người – mà bản thiết kế?!
Đường chấm khô khan! Phép tính vô hồn?!
Chàng lặng người, không nhúc nhích bước chân
Đầu cúi gằm, và bỗng nhiên đỏ mặt
Còn nàng nức nở và liền quay ngoắt
Mở cửa ra vào, chạy vội ra sân.
Xuyên qua ô cửa ngọn gió mùa xuân
Thổi lên giấy, tiếng kêu nghe sột soạt…
Còn bên chiếc bàn “phép tính vô hồn”
Nhắm đôi mắt và mỉm cười hạnh phúc…
6.ANH CÓ THỂ ĐỢI CHỜ EM
(Я могу тебя очень ждать)
Anh có thể đợi chờ em
Rất lâu và chung thủy
Có thể không ngủ hằng đêm
Một, hai năm, và cả đời, có lẽ!
Mặc cho những tờ lịch
Bay đi như lá trong vườn
Chỉ mong em hiểu giùm anh
Nếu quả điều này cần thiết!
Anh có thể đi theo em
Khắp núi rừng hay trên cát
Nơi hầu như không có con đường
Hay trên đồi, theo con đường quen
Nơi quỉ sứ chưa từng có mặt!
Không trách ai, anh đi qua tất cả
Vượt qua mọi ưu phiền
Chỉ mong sao cho không uổng phí
Rằng sau này em phụ tình anh.
Anh có thể vì em mà đem cho
Tất cả những gì anh có
Anh có thể vì em mà nhận về
Nỗi đắng cay nhất trên đời của số.
Và anh sẽ hạnh phúc vô cùng
Mỗi giờ trao em tất cả
Chỉ mong em hiểu giùm anh
Rằng yêu em không uổng phí!
7.HÒN ĐẢO MỘNG MƠ
(Остров романтики)
Từ Bắc cực đến Nam cực
Người ta đều đi qua hết
Nhưng chỉ hòn đảo mộng mơ
Thì chẳng có trên bản đồ.
Có một hòn đảo như thế
Có trăng, núi đồi ở đó
Nhưng không có người bi quan
Không có người lý sự cùn.
Không có những tiếng thì thầm
Không có ưu phiền, buồn chán
Chỉ có những người mơ mộng
Những người yêu, những người gàn.
Có những mỏm đá màu xanh
Còn tất cả lời của gió
Chim hải âu trắng dập dờn
Và những cánh buồm thắm đỏ.
Và có vịnh Đông – Kisốt
Có mũi đất Rôbinsơn
Đàn ghi ta được quí nhất
Còn “danh dự” – lời đầu tiên!
Ở đó khắp nơi đường mòn
Và xung quanh từng đống lửa
Người ăn thịt với rau thơm
Và uống rượu Rum nặng độ.
Bài hát ở đó được yêu
Và được trao cho cúp bạc
Ai làm phật lòng người đẹp
Người này trên lửa bị thiêu.
Đêm đêm vang tiếng ghi ta
Pháo hoa lên trời vun vút
Ở đó tất cả bằng thơ
Nói với người yêu dấu nhất.
Từ Bắc cực đến Nam cực
Người ta đều đi qua hết
Nhưng chỉ hòn đảo mộng mơ
Thì chẳng có trên bản đồ.
Nhưng chớ buồn về bản đồ
Vì rằng, vấn đề ở chỗ
Muôn năm hòn đảo mộng mơ
Sống trong trái tim em đó!
8.TÌNH ĐÁNG TRÁCH
(Обидная любовь)
Đã mười giờ đêm. Trong nhà im ả
Nàng vẫn ngồi yên, căng thẳng đợi chờ.
Không thể nào đọc sách, không thể ngủ
Sợ bỗng nhiên chàng gọi điện, ghé qua?!
Dù buổi chiều đã thắp những vì sao
Chưa đến nỗi muộn. Ngày chưa sống hết.
Lẽ nào chàng không gọi điện, lẽ nào
Không nhớ về – không lẽ nào thế được!
“Tất nhiên, chàng đã không chỉ một lần
Nhưng bận bịu hết việc này việc khác…
Chàng ở đây bằng tấm lòng, trái tim”.
Tại vì sao nàng cứ tự dối lòng
Tại vì sao cứ dối mình không biết?
Bởi không ít ngày trong cuộc đời nàng
Đã trôi đi không như dòng sông bạc
Người nàng yêu vẫn đối xử thường xuyên
Như Girây* đối xử cùng người đẹp.
Cũng có khi uống rượu, chàng cảm động:
“Người yêu của anh mãi mãi chân thành!”
Nhưng trong lòng người – vui hay buồn chán
Không bao giờ đi tìm hiểu chàng cần
Không bao giờ nhận biết chàng cố gắng.
Khoác lác hay tục tằn, say hay tỉnh
Câu trả lời – không phản đối, chẳng thở dài
Chỉ chàng thông minh, chỉ mình chàng đúng
Còn nàng chỉ người “đần độn”, “dở hơi”.
Và nàng chẳng lẽ không biết người ta
Chưa bao giờ với mình thèm để ý
Trăm lần bỏ nàng, rồi lại quay về
Trăm lần dối, và được nàng tha thứ.
Còn bạn bè của nàng vẫn thường khuyên:
– Đã từ lâu cần chia tay với hắn
Đừng nhẫn nhục, hãy tỏ ra kiêu hãnh!
Hãy hiểu rằng: cứ như thế không nên!
Nhưng nàng lắc đầu, nước mắt triền miên
Và bỗng nhiên buồn rầu nhìn tất cả:
– Nhưng em yêu… Kinh khủng… Như lỗi lầm!
Anh ấy đâu đến nỗi người như thế!
Tranh cãi ở đây chỉ là vô ích
Nàng bước vào vòng tù hãm tự mình
Để lại tôn thờ, để lại hạ mình
Mà không đòi hỏi một điều chi hết.
Đã quá nửa đêm. Trong nhà im ả
Nàng vẫn ngồi yên, căng thẳng đợi chờ.
Không thể nào đọc sách, không thể ngủ
Sợ bỗng nhiên chàng gọi điện, ghé qua?
Tình mang về niềm vui trên ngưỡng cửa.
Nàng muốn tin để sống, để mộng mơ
Nhưng như người ta thường nói rằng – Lạy Chúa
Đừng cho tình yêu như thế bao giờ!
__________
*Girây – dòng họ vua ở Crưm thế kỷ 15 – 16.
9.NẾU NHƯ TÌNH RA ĐI
(Если любовь уходит!)
Bạn phải làm gì, nếu như tình ra đi?
Có thể đưa ra lý do, tranh cãi và thuyết phục
Có thể van xin, thậm chí là chịu nhục
Có thể dọa trả thù, có thể răn đe.
Có thể chút nhỏ nhoi trong quá khứ nhớ về
Có thể nhắc với người rằng chia ly là cay đắng
Có thể dao động một thời gian, gợi lòng thương cảm
Nhưng chỉ một thời gian, chứ chẳng lâu gì.
Mà có thể, sợ hãi và đớn đau đừng lộ trong ánh mắt
Nói: anh yêu em! Em chớ để anh buồn
Nếu vẫn từ chối thì đừng run rẩy, mà cần
Mở toang cửa: – Anh không giữ em. Vĩnh biệt!
Tất nhiên là khó vô cùng để tỏ ra cứng rắn
Nhưng dù sao, để sau cho khỏi rẻ rúng mình
Nếu như tình ra đi – dù tru lên, nhưng tỏ ra kiêu hãnh
Như một con người chứ không như con rắn bò trườn!
10.TÌNH YÊU
(Любовь)
Tình yêu không phải trò đùa: ai cũng rõ
Tình là tiếng gõ mùa xuân của trái tim
Còn người như em, chỉ sống bằng lý trí
Quả là tầm phơ và dại dột vô cùng!
Nói một cách khác, thì những ước ao
Những con đường dưới trời đêm trăng sáng
Và có để làm gì với mùa xuân chim én
Và người ta bán hoa cho những kẻ yêu nhau?!
Vì rằng một khi không có tình yêu
Thì trong vườn có ai cần đi dạo
Và thậm chí, ngay cả chim họa mi
Từ núi đồi sẽ bay vào sân khấu.
Những cuộc dạo chơi và tĩnh lặng để cho ai
Vì trong những đôi mắt không hề có lửa?
Còn ánh trăng thanh sẽ trở thành vô nghĩa
Chỉ là ánh trăng han gỉ giữa bầu trời.
Em thử hình dung: không ai có thể yêu
Thì người ta sẽ ngủ nhiều kinh khủng
Sẽ ít khi cạo râu mà chỉ ăn cho đầy bụng
Và chẳng còn một ai thèm đọc gì thơ…
Nhưng không, chẳng vô tình mà có ánh trăng thanh
Và tiếng đàn ghi ta vẫn vang lên ầm ĩ
Và mùa xuân đến với ta không hề uổng phí
Và những lứa đôi sánh bước dạo trong vườn.
Em hãy xua đi những ngờ vực của mình!
Hãy yêu và hãy tin. Còn gì đơn giản thế
Vì họa mi hót trong đêm không hề uổng phí
Dù có hót cho đến khản tiếng trong rừng!
11.CÓ BAO NHIÊU NGƯỜI YÊU NHAU TRÊN ĐỜI
(Сколько влюблённых живёт по свету?)
Có bao nhiêu người yêu nhau trên đời
Hiện tại chưa có thống kê như thế
Nhưng, nếu như không một nửa loài người
Thì chắc chắn một phần ba, có lẽ.
Thế còn tất cả những ai còn lại
Đã từng yêu hoặc chỉ mới biết yêu
Và mỗi người khi ngắm những ngôi sao
Sẽ ước mơ hạnh phúc khi nào đấy.
Thế hạnh phúc của em ở trên đời?
– Trong tình yêu như cuộc đời vô tận.
Không cả nhân loại như vậy trả lời
Thì là một nửa loài người, chắc chắn.
Ai dù một lần trong buổi chiều êm
Không rời khỏi kim đồng hồ ánh mắt
Không chờ đợi giờ hẹn hò gặp mặt
Không tỏ tình yêu, dù chỉ một lần!?
Có trong lời “yêu” một sức mạnh tuyệt vời
Hy vọng và niềm vui, nỗi buồn và đau đớn
Và nếu như cái vẻ dễ thương luống cuống
Không trải qua hết tất cả mọi người
Thì chín trong số mười người – chắc chắn.
Nhưng chưa phải trao con tim, khi nói lời
Thiếu tình cảm, không có gì thay được.
Không phải tất cả có khả năng nhận thức
Tình cũng như tài năng, không tất cả mọi người.
Thế có bao nhiêu người, có bao nhiêu người
Mọi cơ hội, hoặc không cần cơ hội
Mà về tình yêu sẵn sàng nói lời
Như bức điện theo đường dây được gửi.
Chưa phải là yêu, dù anh đã hôn
Hay xúc động ôm lần này lần khác
Và lời “anh yêu em” – ngay lập tức
Và ngay lập tức lời đáp: – Anh của em!
Thú nhận trong tình, đến muôn thuở một lần
Nhưng quả thật có rất nhiều trường hợp
Như người bị phá sản, khi trao tờ séc
Không biết rồi sao thanh toán nợ nần.
Trên đời này lời hay có thật nhiều
Tại sao cứ phải làm mình đau khổ
Sự phải lòng đâu phải đã tình yêu
Như dòng sông, dù bến bờ không rõ
Dù là vịnh – nhưng đã phải biển đâu!
Nếu không thể cháy bằng tình yêu – đừng cháy
Chỉ đi nói về sự phải lòng thôi
Và hãy biết quí trọng vẻ hiền dịu
Dù ít ỏi hơn nhưng thực với người.
Và nếu như yêu không phải mọi người
Thì mọi người đừng nói ra lời ấy.
Không mọi người, thậm chí không nửa loài người
Mà chỉ những ai yêu nhau. Chắc chắn vậy!
12.TA KHÔNG CÓ NHAU
(Друг без друга у нас получается все)
Ta không có nhau, mọi việc đều tốt đẹp
Trong cuộc cãi nhau về đời sống nhọc nhằn.
Em có tất cả của em, anh có của anh
Những nụ cười của mình, và đau xót.
Trong xung đột ta tìm ra lối thoát
Và ngày qua ta chẳng chút tiếc thương
Đi con đường mới, bỗng nhiên hai đứa quyết
Em đi đường em, còn anh đi đường anh.
Tất cả theo ý muốn bây giờ: đời sống và công việc
Và thường xuyên gặp gỡ với mọi người.
Ta không có nhau, tất cả đều tốt đẹp
Chỉ hạnh phúc thì không có mà thôi…
13.BIỆT LY
(Ты далеко сегодня от меня)
Ngày hôm nay em ở rất xa anh
Em viết về tình yêu thương da diết
Về nỗi buồn chia rẽ hai chúng mình
Tất cả y hệt những điều anh viết.
Những câu chuyện mà ta vẫn thường nghe:
Rằng thiếu biệt ly hạnh phúc khó giữ
Không có chia ly làm sao gặp gỡ
Mà chỉ cãi nhau, xích mích, bất hòa.
Đã đành, lời khôn ngoan của người ta
Nhưng mà anh không thể nào biết được
Anh chỉ muốn tất cả đều trái ngược
Nói với em rằng: – Ta đừng chia ly!
Anh nghĩ là em hiểu những lời kia
Vai kề vai – không biết buồn, biết rét
Mà nếu có cãi nhau, thì cũng được
Cũng còn hơn là sống cảnh biệt ly!
14.TẶNG CHO CÁI NGƯỜI YÊU RẤT THỦY CHUNG!
(Той, которая любит верно!)
Tôi có lẽ, đã từng yêu như vậy
Hãy nói với tôi trong lúc này đây
Để cho tôi vào ngọn núi ghé vai
Và tôi sẽ đi di dời ngọn núi!
Tôi có lẽ, đã từng mơ như vậy
Rằng một người thích mơ mộng bất kỳ
Sẽ ganh tỵ khi nghe lời thầm thì:
– Đừng hại tôi! Con ở nhà đang đợi…
Trong nỗi buồn, tôi cháy lên như thế
Trong biệt ly, tôi hướng tới người yêu
Rằng nỗi buồn của tôi đây có thừa
Cho cả một trăm biệt ly vẫn đủ.
Khi đi qua những con đường xa xăm
Vẻ dịu dàng này trong tôi thiêu đốt
Tôi không thể nào ngồi yên lặng được!
Ngay cả thư cũng thấy ít vô cùng!
Ở những người thám hiểm trong mùa đông
Luôn cảm thấy vật nóng bừng trên ngực
Còn tôi vẫn luôn làm thơ về nàng
Người trẻ tuổi tự mình không biết được
Có nhanh nhẹn gì hay là không nhanh?
Chỉ vấn đề không phải ở chỗ rằng
Tôi như lá cờ mùa xuân lấp láy
Còn bài thơ, tôi đặt tên như vậy:
“Tặng cho cái người yêu rất thủy chung!”
Tại vì sao trên đời này vẫn thường
Có biết bao đắng cay? Vì sao vậy?
Một con người mơ ước và sôi nổi
Có vẻ như đã đạt đến vinh quang
Bỗng nhiên – một đòn! Tất cả là xong!
Tại vì sao khi tất cả hát lên
Khi người ấy là tôi – quay trở lại!
Nghe cái tin, như một con mèo đen
Nhảy vào con tim tôi và bám lấy!
Vẫn con đường nhỏ đi qua khu vườn
Đến với tôi, theo đường, em đã chạy
Tất cả như xưa: em như ngày ấy
Và tử đinh hương vẫn nở như thường.
Nhưng đã không còn lại sự thủy chung.
Chim sáo đá bay về mỗi mùa xuân
Ai khổ đau, người ấy tất sẽ hiểu
Rằng dù cho vẫn hãy còn vết sẹo
Dù sao vết thương cũng vẫn đang lành…
Và điều còn lại từ những tháng năm
Chỉ là tiếng vọng của điều bất hạnh
Và những dòng thơ vô cùng nóng bỏng
“Tặng cho cái người yêu rất thủy chung!”
Tôi muốn đem thơ vào lửa, sẽ nung
Chung thủy của đàn bà – mê sảng vậy!
Nhưng bỗng nhiên, hình như tôi cảm thấy
Ai đấy kêu lên với tôi rằng: – Không!
Đừng vội vàng! Hãy nhìn cho rộng hơn:
Dù ai đấy phỉ nhổ vào danh dự
Chung thủy của đàn bà nơi trần thế
Dù sao thì vẫn có, và đã từng!
Tôi từng thấy những đôi mắt, hàng trăm
Lóe sáng lên từ bóng đêm xa thẳm
– Hãy đợi đấy! Anh đã từng quên hẳn
Rằng có chúng tôi sống ở trần gian.
Chao ôi, những đôi mắt thật tuyệt!
Những đôi mắt buồn, góa bụa, tinh ranh
Những đôi mắt đàn bà kiêu hãnh, nhưng
Tất cả sự thật: nụ cười và nước mắt.
Những mắt thiếu nữ – sáng rực thường xuyên
Khi vì nỗi buồn, khi vì hạnh phúc
Vô cùng sáng sủa, vô cùng thanh sạch
Tựa hồ như những mạch nước trên rừng.
Và tôi tin, và tôi đã rất tin
– Xin mọi người hãy đợi! – Tôi xin nói
Với những ai đang yêu và chung thủy
Những dòng thơ này tặng mọi người chung.
Dù em là bài ca trong số phận dửng dưng
Và anh không gặp em bao giờ, có lẽ
Dù sao. Thơ này tặng cho em nhé:
“Tặng cho cái người yêu rất thủy chung!”
15.CÂU CHUYỆN TÂM TÌNH
(Сердечная история)
Một trăm lần về tình yêu của mình
Chàng muốn nói với nàng như lòng muốn
Nhưng mỗi lần, hễ cứ gặp mặt nàng
Lại đỏ mặt, chỉ nói điều vớ vẩn!
Chàng muốn nói ra một lời quyết định
Nhưng khổ đau, lúng búng như lỗi lầm
Chỉ biết đọc cho nàng nghe câu văn
Rồi bỗng nhiên lại thẫn thờ im lặng.
Cuối cùng để mất hết lòng can đảm
Đi về nhà lòng chán nản, u buồn
Và chỉ với bức chân dung của nàng
Chàng cởi mở giống như người hùng biện.
Trước bức chân dung nghiệp dư, đơn giản
Chàng can đảm và thật với chính mình
Chàng kiểm tra những ý nghĩ của nàng
Mà không dám trước con người sống động.
Còn nàng mặc áo thể thao màu trắng
Tay giữ mái tóc ngọn gió mơn man
Nàng đứng cầm trong tay vợt cầu lông
Và nheo mắt, mỉm cười rất đơn giản.
Chàng ngắm nhìn, rời mắt không đủ sức
Và thì thầm rất dịu ngọt những lời
Sau đó thở dài: – Em chỉ biết cười
Còn anh ở đây sau tình thất lạc!
Nàng ở khắp nơi, như điều lầm lỡ:
Ánh mắt, nụ cười – kênh kiệu, gọi mời
Trong giấc ngủ vẫn nghe thấy tiếng cười
Trách sự nhát gan, cho dù đang ngủ.
Nhưng rồi một hôm quyết định ra đi
Khi chàng tự nói với mình: thà chết
Chứ không chịu yếu mềm như giẻ rách
Thiếu câu trả lời sáng tỏ quay về!
Giữa đường phố, tiếng xe cộ rầm rì
Chàng bước về phía trước, như người lính
Để sẽ thắng hoặc thua trong trận đánh
Quyết sẽ không run rẩy trước điều gì!
Nhưng có điều gì vẫn chưa tính đến
Hay đã để rơi đâu đấy dọc đường
Lại đỏ mặt và lại nói cà lăm
Và chỉ nói ra những điều vớ vẩn.
– Thế là hết! – Chàng ra đường phố vắng
Rồi lấy ra bức ảnh của người yêu
Ngồi lên ghế và nói rất u sầu:
– Vậy là đã chết rồi “đòn quyết định!”
Chắc em buồn cười. Rằng anh e sợ
Hãy trả lời, ngôi sao đẹp của anh
Em có yêu? Em có là của anh?
Có hay không? – Và bỗng nghe rằng: – Có!
Điều mê sảng? Hay con tim lầm lỡ?
Hay tiếng rì rào của chiếc lá phong?
Chàng ngoảnh lại: trong ánh lửa hoàng hôn
Nàng đã đứng phía sau lưng chàng đó.
Chàng có thể thề thốt rằng vẻ đẹp
Của người yêu chưa nhìn thấy bao giờ.
– Người đau khổ, im lặng của em à
Em yêu anh! Kẻ nhát gan tội nghiệp!
16.CÓ THẬT NHIỀU NGƯỜI
(Как много тех, с кем можно лечь в постель)
Có thật nhiều người ta có thể lên giường
Có thật ít người mà ta muốn qua đêm
Rồi sáng ra mỉm cười khi giã biệt
Mỉm cười với nhau, vẫy tay khoan nhặt
Rồi suốt ngày hồi hộp, ngóng chờ tin.
Có thật nhiều người ta có thể sống cùng
Uống cà phê, nói năng và tranh luận…
Có thể cùng nhau nghỉ ngơi, tắm biển
Luôn ở bên nhau, vui cũng như buồn
Bên cạnh nhau.. Nhưng yêu thì không hẳn…
Có thật ít ai có thể ước mơ cùng!
Nhìn đám mây giữa trời xanh lơ lửng
Viết lời yêu giữa bông tuyết đầu mùa
Rồi sau đó chỉ nghĩ về người kia…
Hạnh phúc hơn không biết và không muốn
Có thật ít ai cho phép ta im lặng
Ai hiểu qua nửa lời nói, ánh nhìn
Ai mà ta không tiếc tháng tiếc năm
Ai có thể nhận vào, như phần thưởng
Hình phạt bất kỳ, dù cho đau đớn…
Quả thật rong dài câu chuyện huyên thuyên
Đến dễ dàng, đi không hề đau đớn
Bởi có nhiều người ta có thể lên giường
Bởi có ít người mà ta muốn qua đêm.
_____________
*Bài thơ này có thể giải thích cho cụ thể hơn thế này: trên đời này có thật nhiều những người mà ta có thể lên giường với họ nhưng có thật ít những người mà ta có thể ngủ với họ được đến sáng. Rồi khi chia tay tạm biệt vẫn hồi hộp ngóng đợi tin của nhau. Tóm lại là phải thực sự yêu nhau. Thế nhưng ở đời có thật nhiều người vẫn sống cùng nhau, luôn ở bên nhau cả những lúc vui cũng như buồn mà không hẳn là họ yêu nhau. Còn tình yêu mà như tác giả mong muốn (cùng mơ ước, cùng ngắm mây bay, cùng viết lời yêu khi tuyết đầu mùa rơi, hiểu nhau qua một nửa lời nói hay ánh mắt… vv thì quả thực ở đời này hiếm lắm. Bởi thế mà có thật nhiều người thế này và thật ít người thế kia là vì thế.
17.DÙ SAO ANH VẪN ĐẾN
(Все равно я приду)
Nếu như trời mưa ầm ĩ
Nếu như tiếng sấm đì đùng
Thì anh vẫn đến gặp em
Tiết trời, anh bất kể.
Nếu như giá băng rất dữ
Bão tuyết, như chó, gào lên
Thì anh vẫn đến gặp em
Dù lạnh làm tuôn dòng lệ!
Nếu mẹ bắt đầu giận dữ
Và bố không cho ra đường
Thì anh vẫn đến gặp em
Hãy đợi chờ anh, em nhé!
Nếu như anh gặp tai nạn
Và nếu hầu như mê sảng
Anh vẫn đến. Em có nghe?
Anh vẫn bò, lê… vẫn đến!
Nếu dấu vết của anh không còn
Và bình minh đến không có anh
Thì em yêu ơi, đừng giận
Vì giản đơn, anh đã không còn…
18.VỀ ĐIỀU THIÊNG LIÊNG VÀ TỤC TĨU
(О скверном и святом)
Điều gì thiêng liêng nhất ở trong tim?
Có lẽ không cần đoán hay suy nghĩ
Có một lời giản dị nhất trần gian
Và cao quí nhất, đấy là lời – MẸ.
Thế tại vì sao từ này lớn thế
Không phải hôm nay mà tự xa xưa
Lần đầu tiên ai đó và đâu đó
Trong những lời báng bổ đã rút ra?
Một ông tổ nào đấy rất tăm tối
Chắc gì biết ra cái việc đã làm
Là một lần đưa ra rồi đóng đinh
Lời thân thương với những lời chửi bới.
Và cứ thế bay đi, không dính bụi
Mà dâng lên như một dòng sông đen
Người khác nghe thấy, cứ việc tự nhiên
Mang đi qua tháng năm và thế kỷ…
Đã đành đôi khi có ai thích thú
Quất kẻ thù bằng lời nói như roi
Sự tục tằn của lời nói lại đòi
Thường xuyên vang lên trong cơn giận dữ
Nhưng tại vì sao có mẹ ở đây?
Đã đành cuộc sống gian nan, phức tạp
Nhưng dù sao khó mà hiểu được là
Lời “Mẹ kiếp!” từ lời “Mẹ” mà ra
Lời xấu nhất – từ lời thiêng liêng nhất!
Quả thật, chẳng lẽ đấy là vì tình
Với người đã sinh và nuôi ta lớn
Bởi vì không tìm ra lời xứng đáng
Hơn lời kia khi ăn nói tục tằn?!
Và thế rồi cứ việc, theo tháng năm
Ngọn lửa phật lòng cháy trong tim họ
Xin được nói với những ai thô lỗ
Hay chửi thề, những lời cuối thật nghiêm:
Xin cứ việc chửi bới hay cãi cọ
Nhưng đừng đánh mất danh hiệu con người:
Đừng động đến, đừng bôi bẩn, đừng cười
Đến danh dự và đến tên gọi Mẹ!
Xem 157 bài thơ E. Asadov ở đây:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét