Mikhail Vasilyevich Isakovsky (tiếng Nga: Михаил Васильевич
Исаковсий, 19 tháng 1 năm 1900 – 20 tháng 6 năm 1973) là nhà thơ Nga Xô Viết.
Tiểu sử:
Mikhail Isakovsky sinh ở làng Glotovka, tỉnh Smolensk trong một gia đình nông dân nghèo. Học ở trường gymnazy nhưng phải bỏ học vì nhà nghèo. Năm 1914 bắt đầu in thơ trên một tờ báo ở Moskva. Ông từng làm nghề dạy học, biên tập một số tờ báo và tạp chí. Nhiều bài thơ của ông được phổ nhạc trở thành những bài hát nổi tiếng.
Đối với bạn đọc Việt Nam, Mikhail Isakovsky được biết đến qua một số bài thơ, mà đặc biệt là bài hát Katyusha (Cachiusa) do nhạc sĩ Matvei Blanter phổ thơ ông. Bài hát này nổi tiếng khắp thế giới, còn ở Liên Xô, nó nổi tiếng đến mức người ta đã lập một bảo tàng về bài hát “Cachiusa” ở quê hương ông.
Ngoài thơ sáng tác, ông còn dịch nhiều thơ các nước cộng hòa của Liên Xô cũ ra tiếng Nga. Mikhail Isakovsky hai lần được tặng giải thưởng Nhà nước Liên Xô (1943, 1949), năm 1970 được phong Anh hùng Lao động. Ông cũng được tặng nhiều huân huy chương các loại của nhà nước Liên Xô. Ông mất ở Moskva năm 1973.
Tác phẩm:
*По ступеням времени (1921)
*Взлеты (1921)
*Четыреста миллионов (1921)
*Провода в соломе (1927)
*Провинция (1930)
*Мастера земли (1931)
*Стихи и песни (1938, доп. изд. 1940)
*Наказ сыну, 1943
*Здравствуй, Смоленск, 1944
*Избранные стихи и песни (1940, доп. изд. 1947)
*Стихи и песни (1948, Гос. премия СССР, 1949)
*Поэма ухода (1920)
*О поэтах, о стихах, о песнях (1968)
*На Ельнинской земле: Автобиографические страницы (1971-1972)
*Исаковский М. Собрание сочинений, тт. 1-4. М., 1968-1969
*Исаковский М. Собрание сочинений, тт. 1-4. М., 1968-1969
CACHIUSA
Lê và táo nở hoa
Sương giăng trên sông vắng
Katyusha ra bến
Trên bờ cao năm nào.
Nàng cất lên bài hát
Về đại bàng, thảo nguyên
Về một người yêu thương
Mà thư nàng vẫn đọc.
Ôi, bài ca thiếu nữ
Hãy bay theo mặt trời
Về biên cương xa xôi
Trao lời thăm hỏi nhé.
Để chàng nhớ về em
Để chàng nghe câu hát
Chàng giữ gìn tổ quốc
Tình yêu – em giữ gìn.
Lê và táo nở hoa
Sương giăng trên sông vắng
Katyusha ra bến
Trên bờ cao năm nào.
Cachiusa - Tiểu đoàn nữ đặc công TQ biểu diễn
Катюша
Расцветали яблони и груши,
Поплыли туманы над рекой.
Выходила на берег Катюша,
На высокий берег на крутой.
Выходила, песню заводила
Про степного сизого орла,
Про того, которого любила,
Про того, чьи письма берегла.
Ой ты, песня, песенка девичья,
Ты лети за ясным солнцем вслед:
И бойцу на дальнем пограничье
От Катюши передай привет.
Пусть он вспомнит девушку простую,
Пусть услышит, как она поет,
Пусть он землю бережет родную,
А любовь Катюша сбережет.
Расцветали яблони и груши,
Поплыли туманы над рекой.
Выходила на берег Катюша,
На высокий берег на крутой.
__________
Một vài chi tiết liên quan đến bài hát Cachiusa:
*Bài thơ này được nhạc sĩ Matvei Blanter phổ nhạc năm 1938 thành một bài hát nổi tiếng không chỉ ở Nga mà cả thế giới. Bài hát này còn tạo cảm hứng để người Nga đặt tên cho các dàn phóng tên lửa của mình là BM-8, BM-13 và BM-21, được sản xuất và trang bị cho Hồng quân Xô Viết trong Thế chiến II, giai đoạn 1939-1945.
*Những năm 1943-1945 rất phổ biến đoạn thơ sau:
Để Fritz nhớ mãi “Cachiusa”
Cho nghe ra lời “Cachiusa” hát:
Làm cho quân địch hồn xiêu phách lạc
Và tăng thêm dũng khí cho quân ta.
(Пусть фриц помнит русскую «катюшу»,
Пусть услышит, как она поет:
Из врагов вытряхивает души,
А своим отвагу придает!)
*Sau này, khi bài hát đã nổi tiếng khắp thế giới, Mikhaili Isakovsky viết khổ thơ kết sau đây:
Lê và táo hết hoa
Sương tan trên sông vắng
Cachiusa rời bến
Mang bài hát về nhà.
(Отцветали яблони и груши,
Уплыли туманы над рекой.
Уходила с берега Катюша,
Уносила песенку домой).
*Những năm 1943-1945 rất phổ biến đoạn thơ sau:
Để Fritz nhớ mãi “Cachiusa”
Cho nghe ra lời “Cachiusa” hát:
Làm cho quân địch hồn xiêu phách lạc
Và tăng thêm dũng khí cho quân ta.
(Пусть фриц помнит русскую «катюшу»,
Пусть услышит, как она поет:
Из врагов вытряхивает души,
А своим отвагу придает!)
*Sau này, khi bài hát đã nổi tiếng khắp thế giới, Mikhaili Isakovsky viết khổ thơ kết sau đây:
Lê và táo hết hoa
Sương tan trên sông vắng
Cachiusa rời bến
Mang bài hát về nhà.
(Отцветали яблони и груши,
Уплыли туманы над рекой.
Уходила с берега Катюша,
Уносила песенку домой).
NGHE ANH NÀY EM XINH
Nghe anh này em xinh
Nghe anh này em đẹp
Em – hoàng hôn của anh
Một tình yêu không tắt.
Anh đi theo đường phố
Còn trăng sáng trên trời
Còn trăng sáng trên trời
Cho chúng mình gặp gỡ.
Khi lưỡi hái đang mài
Trên đồng chưa cắt cỏ
Anh đào chưa nở đầy
Nghiêng cây vào cửa sổ.
Khi hãy còn tuổi trẻ
Ân ái hãy còn nhiều
Yêu, khi còn được yêu
Gặp, khi còn gặp gỡ.
Gặp gỡ này em xinh
Gặp gỡ này em đẹp
Em – hoàng hôn của anh
Một tình yêu không tắt.
Услышь меня, хорошая
Услышь меня, хорошая,
Услышь меня, красивая -
Заря моя вечерняя,
Любовь неугасимая!
Иду я вдоль по улице,
А месяц в небе светится,
А месяц в небе светится,
Чтоб нам с тобою встретиться.
Еще косою острою
В лугах трава не скошена,
Еще не вся черемуха
В твое окошко брошена;
Еще не скоро молодость
Да с нами распрощается.
Люби ж, покуда любится,
Встречай, пока встречается.
Встречай меня, хорошая,
Встречай меня, красивая -
Заря моя вечерняя,
Любовь неугасимая!
CHÀNG TRAI VỚI CÂY ĐÀN
Giờ tất cả đóng băng đến sáng mai
Lửa không cháy, cửa không kêu cót két
Chỉ nghe ra đâu đó từ phía ngoài
Một chàng trai với cây đàn rảo bước.
Chàng đi ra cánh đồng, ra ngoài cổng
Rồi lại quay trở lại đứng bên nhà
Có vẻ như tìm ai trong đêm vắng
Nhưng mà chàng đã không thể tìm ra.
Từ cánh đồng thoảng hơi lạnh ban đêm
Trên cây táo bám đầy sương đặc quánh
Chàng cần ai – chàng trai ơi thú nhận
Hãy nói ra – chàng trai với cây đàn.
Bởi biết đâu người ấy ở rất gần
Mà biết đâu chàng không chờ người ấy…
Thì tại sao chàng một mình trong đêm
Không cho ngủ biết bao nhiêu cô gái?!
Снова замерло все до рассвета
Снова замерло всё до рассвета -
Дверь не скрипнет, не вспыхнет огонь.
Только слышно - на улице где-то
Одинокая бродит гармонь:
То пойдёт на поля, за ворота,
То обратно вернется опять,
Словно ищет в потёмках кого-то
И не может никак отыскать.
Веет с поля ночная прохлада,
С яблонь цвет облетает густой...
Ты признайся - кого тебе надо,
Ты скажи, гармонист молодой.
Может статься, она - недалёко,
Да не знает - её ли ты ждёшь...
Что ж ты бродишь всю ночь одиноко,
Что ж ты девушкам спать не даёшь?!
CHẲNG CÓ MÀU NÀO ĐẸP HƠN
Chẳng có màu nào đẹp hơn
Khi táo trong vườn nở trắng
Không có giờ phút nào bằng
Khi người tôi yêu đi đến.
Khi tôi nhìn thấy, nghe ra
Tất cả trong tôi lên tiếng
Tất cả hồn tôi thiết tha
Tất cả hồn tôi cháy sáng.
Nhìn vào mắt nhau ngất ngây
Bàn tay trong tay đan kết
Đi đâu, ta không thể biết
Tựa hồ như những người say.
Ta đi theo những con đường
Nơi một màu xanh hoa cỏ
Nơi từ con tim nức nở
Thốt ra những lời không quên.
Còn xung quanh khu vườn trắng
Tháng Năm rạo rực không yên
Và trăng trên trời thật sáng
Dù kim ai có đi tìm.
Có tiếng đàn ở bên sông
Khi vang lên, khi im ắng…
Chẳng có màu nào đẹp hơn
Khi táo trong vườn nở trắng.
Лучше нету того цвету...
Лучше нету того цвету,
Когда яблоня цветет,
Лучше нету той минуты,
Когда милая придет.
Как увижу, как услышу -
Все во мне заговорит,
Вся душа моя пылает,
Вся душа моя горит.
Мы в глаза друг другу глянем,
Руки жаркие сплетем,
И куда - не знаем сами -
Словно пьяные, бредем.
Мы бредем по тем дорожкам,
Где зеленая трава,
Где из сердца сами рвутся
Незабвенные слова.
А кругом сады белеют,
А в садах бушует май,
И такой на небе месяц -
Хоть иголки подбирай.
За рекой гармонь играет -
То зальется, то замрет...
Лучше нету того цвету,
Когда яблоня цветет.
Chẳng có màu nào đẹp hơn
Khi táo trong vườn nở trắng
Không có giờ phút nào bằng
Khi người tôi yêu đi đến.
Khi tôi nhìn thấy, nghe ra
Tất cả trong tôi lên tiếng
Tất cả hồn tôi thiết tha
Tất cả hồn tôi cháy sáng.
Nhìn vào mắt nhau ngất ngây
Bàn tay trong tay đan kết
Đi đâu, ta không thể biết
Tựa hồ như những người say.
Ta đi theo những con đường
Nơi một màu xanh hoa cỏ
Nơi từ con tim nức nở
Thốt ra những lời không quên.
Còn xung quanh khu vườn trắng
Tháng Năm rạo rực không yên
Và trăng trên trời thật sáng
Dù kim ai có đi tìm.
Có tiếng đàn ở bên sông
Khi vang lên, khi im ắng…
Chẳng có màu nào đẹp hơn
Khi táo trong vườn nở trắng.
Лучше нету того цвету...
Лучше нету того цвету,
Когда яблоня цветет,
Лучше нету той минуты,
Когда милая придет.
Как увижу, как услышу -
Все во мне заговорит,
Вся душа моя пылает,
Вся душа моя горит.
Мы в глаза друг другу глянем,
Руки жаркие сплетем,
И куда - не знаем сами -
Словно пьяные, бредем.
Мы бредем по тем дорожкам,
Где зеленая трава,
Где из сердца сами рвутся
Незабвенные слова.
А кругом сады белеют,
А в садах бушует май,
И такой на небе месяц -
Хоть иголки подбирай.
За рекой гармонь играет -
То зальется, то замрет...
Лучше нету того цвету,
Когда яблоня цветет.
