Vladimir Semyonovich Vysotsky (tiếng Nga: Влади́мир Семёнович Высо́цкий, 25
tháng 1 năm 1938 – 25 tháng 7 năm 1980) – là nhà thơ, ca sĩ Xô Viết gốc Do Thái
nổi tiếng thế giới, ông là tác giả những bài hát do chính ông thể hiện với cây
đàn ghi ta. Vladimir Vysotsky được coi là một trong những nhà thơ lón nhất của
Nga thế kỷ XX. Tên của ông đã được đặt cho các vệ tinh.
Tiểu sử:
Vladimir Vysotsky sinh và mất đều ở thủ đô Moskva. Nguồn gốc và chủng tộc hiện vẫn có những ý kiến khác nhau. Từ thời ông bà, và ngay cả bố của Vysotsky vẫn có hai giả thiết. Họ là người ở tỉnh Bretsk, một tỉnh giáp với Ba Lan và nay thuộc cộng hòa Belarus.
Tuổi thơ ở thủ đô Moskva. Những năm thế chiến II, từ 1941 đến 1943, sơ tán về tỉnh Chkalov (nay là tỉnh Orenburg). Năm 1947 bố và mẹ ly dị, Vladimir về sống với bố và vợ hai của bố. Những năm 1947 – 1949 sống ở Đức – là nơi mà bố của Vladimir làm việc. Ở đây Vladimir bắt đầu học đàn dương cầm.
Năm 1956 học trường Đại học Kỹ sư xây dựng nhưng được một học kỳ thì bỏ. Sau đó vào học trường Nghệ thuật Moskva từ 1956 – 1960. Sau khi tốt nghiệp Vladimir Vysotsky bắt đầu cuộc đời nghệ sĩ đầu tiên ở nhà hát Pushkin, sau đó là nhà hát Taganka. Vladimir Visotsky tham gia hàng chục vai diễn trong hàng chục bộ phim, trong đó có nhiều bộ phim nổi tiếng thế giới.
Vladimir Vysotsky biết làm thơ từ nhỏ. Ông sáng tác tất cả hơn 600 bài thơ và bài hát. Trong số này có rất nhiều bài hát viết cho phim và kịch. Ngoài thơ, ông còn viết văn xuôi, kịch bản sân khấu, phim và chuyện cổ tích. Ông sáng tác nhạc từ năm 1960 cho những bài thơ của mình. Những bài hát của ông được tuổi trẻ cả nước hát và ông cũng thường xuyên đi biểu diễn ở nước ngoài, đặc biệt là ở các nước Phương Tây.
Vladimir Vysotsky kết hôn ba lần. Hai người vợ đầu tiên được khoảng 5 năm. Người cuối cùng, từ năm 1970 đến cuối đời. Người vợ đầu tiên có một đứa con trai và mang họ Vysotsky nhưng thực ra là con của người đàn ông khác.
Những năm cuối đời ông trở thành thần tượng của giới trẻ Xô Viết, đặc biệt nổi tiếng ở thập niên cuối cùng. Vladimir Vysotsky mất ngày 25 tháng 7 năm 1980 ở Moskva. Cả nước khóc cái chết của ông. Đám tang của ông có hàng chục nghìn người tham dự. Mặc dù vậy, sự thừa nhận chính thức chỉ đến với ông sau khi chết. Ông được công nhận Nghệ sĩ công huân của Liên bang Nga năm 1986. Năm 1987 ông được truy tặng Giải thưởng Nhà nước Liên Xô.
Sau khi mất, toàn bộ sáng tác của ông được in thành sách và ghi thành nhiều bộ đĩa cả ở Liên Xô cũng như ở nhiều nước trên thế giới. Thơ và bài hát của ông hiện tại đã được dịch ra 52 thứ tiếng trên thế giới. Tiếng Việt có bản dịch của Nguyễn Viết Thắng với khoảng 30 bài.
Một số phim tham gia:
• 1959 — Sverstnitsy (Сверстницы) - Mosfilm; Director: V. Ordynskii
• 1961 — Karyera Dimy Gorina (Карьера Димы Горина) – M. Gorkii Studio Director: F. Dovlatyan & L. Mirskii
• 1962 — 713-iy Prosit Posadku (713-й просит посадку) – Lenfilm; Director: G. Nikulin
• 1962 — Uvol'neniye na bereg (Увольнение на берег) – Mosfilm; Director: F. Mironer
• 1963 — Shtrafnoy udar (Штрафной удар) – M. Gorkii Studio; Director: V. Dorman
• 1963 — The Alive and the Dead (Живые и мёртвые) – Mosfilm; Director: Aleksandr Stolper
• 1965 — Na zavtrashney ulitse (На завтрашней улице) – Mosfilm; Director: F. Filipov
...........................................
..........................................
Thư mục:
• Wladimir Wyssozki. Aufbau Verlag 1989 (DDR) : Zerreißt mir nicht meine silbernen Saiten....
• Vysotsky, Vladimir (1990): Hamlet With a Guitar. Moscow, Progress Publishers. ISBN 5-01-001125-5
.......................................
........................................
• Wladimir Wyssozki. Aufbau Verlag 1989 (DDR) : Zerreißt mir nicht meine silbernen Saiten....
• Vysotsky, Vladimir (1990): Hamlet With a Guitar. Moscow, Progress Publishers. ISBN 5-01-001125-5
.......................................
........................................
NGƯỜI ĐẸP ĐƯỢC YÊU THƯỜNG XUYÊN, CẦN MẪN HƠN
Người đẹp được yêu thường xuyên, cần mẫn hơn
Ít, nhưng nhanh hơn – với người vui vẻ
Hiếm khi được yêu – những người lặng lẽ
Nhưng nếu được yêu thì mạnh mẽ hơn.
Bạn đừng gào lên những lời dịu dàng
Mà hãy giữ chúng trong vòng tù hãm
Mặc những con tàu gào rống trong đêm
Nhưng còn bạn thì giữ bề im lặng
Vội vã – thì đi tìm gió ngoài đồng.
Nàng đang đọc những cuốn tiểu thuyết buồn
Để nàng so sánh, bạn thì tin tưởng
Vì rằng có những bông tuy líp đen
Để người ta ngỡ trắng hơn màu trắng.
Bạn đừng gào lên những lời dịu dàng
Mà hãy giữ chúng trong vòng tù hãm
Mặc những con tàu gào rống trong đêm
Nhưng còn bạn thì giữ bề im lặng
Vội vã – thì đi tìm gió ngoài đồng.
Lời chạy nhảy, bị gò bó – thế nhưng
Bạn đừng bao giờ sợ rằng chậm trễ.
Lời có nhiều, nhưng nếu như có thể
Chỉ nói khi bạn không thể nào không.
Bạn đừng gào lên những lời dịu dàng
Mà hãy giữ chúng trong vòng tù hãm
Mặc những con tàu gào rống trong đêm
Nhưng còn bạn thì giữ bề im lặng
Vội vã – thì đi tìm gió ngoài đồng.
TÔI YÊU EM BÂY GIỜ...
Tôi yêu em bây giờ
Công khai – không hề bí mật
Cháy trong ánh sáng của em – không “sau”, không “trước”.
Cười hay khóc, nhưng tôi yêu bây giờ
Trong quá khứ - không muốn, còn tương lai – không biết.
Trong quá khứ là “tôi đã yêu em” –
Đau buồn hơn cả ngôi mộ người đã chết
Tất cả sự dịu dàng trong tôi như bị trói tay chân
Mặc dù nhà thơ của mọi nhà thơ từng viết:
“Tôi đã yêu em, và có lẽ tình…”
Người ta nói như thế về cái đã héo tàn
Và trong đó lòng trắc ẩn có nghĩa là độ lượng
Giống như đối với ông vua đã bị truất quyền.
Trong đó có lòng thương về sự khao khát không còn
Nơi mà sự khát khao đã không còn nhanh nhẹn
Và có vẻ như không tin đối với “tôi yêu em”.
Tôi yêu em bây giờ –
Không vết nhơ, không mất mát
Thế kỷ của tôi là bây giờ - tôi không cắt tĩnh mạch!
Trong thời gian, trong sự tiếp tục, bây giờ -
Tôi không thở bằng quá khứ và tương lai không cuồng nhiệt.
Tôi bơi qua, lội qua và đi đến
Với em – dù cho có bị chặt đầu!
Với xích dưới chân và những quả cân trọng lượng
Chỉ mong em đừng bắt ép gì nếu em nhầm lẫn
Để sau “tôi đang yêu” tôi thêm vào “sẽ vẫn còn yêu”.
Có cay đắng trong “tôi sẽ”, mới lạ lùng sao
Chữ ký giả mạo và lỗ đục sâu
Và khe hở rút lui để làm dự trữ
Dưới tận đáy ly sâu nọc độc không màu.
Và giống như điều sỉ nhục cho thì hiện tại
Nghi ngờ “tôi đang yêu” ngay lúc này sao.
Tôi nhìn giấc mơ Pháp
Với đủ kiểu thời gian
Nơi mà cả quá khứ lẫn tương lai đều khác.
Tôi cảm thấy như đang bêu xấu mình
Trước hàng rào ngôn ngữ tôi đành bất lực.
Ái chà, sự khác biệt trong nhiều ngôn ngữ
Không có vị trí – mà thất bại hoàn toàn
Nhưng lối thoát cả hai đứa sẽ đi tìm.
Tôi yêu em và trong những thời gian phức tạp –
Và trong tương lai, và ở trong quá khứ này em.
BÀI BALLAD VỀ TÌNH YÊU
Khi dòng nước của cơn Đại hồng thủy
Quay trở lại lần nữa với bến bờ
Thì từ bọt của dòng nước xưa kia
Tình yêu thoát lên bờ trong lặng lẽ
Và tan trong không khí đến hạn kỳ
Mà hạn kỳ thì có nhiều vô kể.
Và hãy vẫn còn những người ngớ ngẩn
Thở đầy căng cái thứ hỗn hợp này
Họ không chờ hình phạt hay phần thưởng
Mà chỉ nghĩ rằng hít thở vậy thôi
Họ rơi vào nhịp thở không bằng phẳng
Nhịp thở như vầy – nhịp thở chơi vơi.
Tôi trải giường cho những kẻ đang yêu
Để họ hát cả ngoài đời, trong mộng!..
Tôi đang thở – nghĩa là tôi đang yêu!
Tôi đang yêu – nghĩa là tôi đang sống!
Và sẽ có nhiều giang hồ phiêu bạt:
Xứ sở tình yêu, xứ sở mênh mông!
Tình thử thách những hiệp sĩ của mình
Cứ mỗi ngày vặn hỏi càng nghiêm khắc:
Tình đòi hỏi chia ly và khoảng cách
Không nghỉ ngơi, không cho ngủ cho yên.
Nhưng không quay lại những kẻ điên cuồng
Mà họ bằng lòng trả bằng mọi giá
Sẵn sàng mạo hiểm cả cuộc đời mình
Để cho không làm rách và để giữ
Sợi chỉ thần tiên, sợi chỉ vô hình
Mà người ta đã căng ra giữa họ.
Tôi trải giường cho những kẻ đang yêu
Để họ hát cả ngoài đời, trong mộng!..
Tôi đang thở – nghĩa là tôi đang yêu!
Tôi đang yêu – nghĩa là tôi đang sống!
Nhưng có khối kẻ chết ngạt vì tình
Gọi tình yêu nhưng chưa từng gọi đến
Biết bao nhiêu trống vắng với tin đồn
Nhưng tổng số này ngâm trong máu nóng.
Còn ta đặt những ngọn nến đầu giường
Thờ những kẻ chết mà chưa được nhận.
Linh hồn họ trong cỏ hoa thơ thẩn
Giọng nói rồi sẽ hòa nhập cùng nhau
Và một nhịp thở cùng chung vĩnh viễn
Thổn thức trên môi – khi họ gặp nhau
Trên bến đò ngang run rẩy, trên cầu
Và trên những ngã tư đời chật lắm.
Cơn gió mát làm say người được chọn
Quấn bàn chân, làm người chết hồi sinh
Bởi vì rằng, nếu như bạn chưa từng
Yêu – nghĩa là chưa thở và chưa sống.
KHÚC CA VỀ NHÀ TIÊN TRI CASSANDRA
Thành Tơ-roa lâu ngày bị bao vây
Vẫn trở thành một pháo đài đứng vững
Nhưng dân Tơ-roa đã không tin tưởng.
Nếu không, đã còn cho đến ngày nay.
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
Trong cái đêm từ bụng con ngựa gỗ
Cái chết đi ra (như có cánh bay)
Trên đám đông hoảng loạn và cuồng si
Ai đó kêu: “Lỗi lầm do phù thủy!”
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
Trong đêm hoảng lọan, trong cái chết này
Khi lời dự báo trở thành hiện thực
Giá mà đám đông tìm ra một phút
Để trừng phạt cho cái thói quen này.
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
Kết cục giản đơn – dù bất thường, đáng giận:
Một người Hy Lạp tìm ra Cassandra
Nhưng dùng không như Cassandra, mà
Như người chiến thắng giản đơn, nhàm chán.
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
Thành Tơ-roa lâu ngày bị bao vây
Vẫn trở thành một pháo đài đứng vững
Nhưng dân Tơ-roa đã không tin tưởng.
Nếu không, đã còn cho đến ngày nay.
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
Trong cái đêm từ bụng con ngựa gỗ
Cái chết đi ra (như có cánh bay)
Trên đám đông hoảng loạn và cuồng si
Ai đó kêu: “Lỗi lầm do phù thủy!”
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
Trong đêm hoảng lọan, trong cái chết này
Khi lời dự báo trở thành hiện thực
Giá mà đám đông tìm ra một phút
Để trừng phạt cho cái thói quen này.
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
Kết cục giản đơn – dù bất thường, đáng giận:
Một người Hy Lạp tìm ra Cassandra
Nhưng dùng không như Cassandra, mà
Như người chiến thắng giản đơn, nhàm chán.
Cô gái cuồng điên nhắc đi nhắc lại:
“Ta thấy Tơ-roa sẽ cháy thành tro… “
Nhưng người mục kích, nhưng nhà tiên tri
Muôn đời nay bị thiêu trên lửa cháy.
KHỞI THỦY LÀ LỜI...
Khởi thủy là Lời khổ đau, buồn bã
Sinh trong khổ đau sáng tạo hành tinh
Những mảng lớn dứt ra từ đất liền
Thành những hòn đảo khắp nơi đâu đó.
Trôi khắp nơi không hàng, không cước phí
Xuyên qua bao thời đại, hàng triệu năm
Kẻ lang thang thay đổi cả dáng hình
Nhưng giữ thiên nhiên và hồn lục địa.
Khởi thủy là Lời, nhưng lời kết thúc
Thủy thủ kéo nhau sống khắp trần gian
Và họ theo những hòn đảo đi lên
Gọi chúng là “tàu” là vì cái đẹp.
Nhưng giữ bờ - tốt hơn là mánh khóe
Những hòn đảo kia quay trở về chăng.
Chúng có trật tự đặc biệt của mình
Nhưng giữ luật và thanh danh lục địa.
Liệu khoa học có tha cho sự song song
Trong sự giải thích có phần tự tiện
Nếu khởi thủy là Lời chốn trần gian
Thì không nghi ngờ lời này là :biển”.
KHÚC LÃNG MẠN
Nàng xưa trắng trong như tuyết mùa đông
Theo quyền phép, theo vết bẩn của chồn…
Nhưng bức thư nàng giờ tay tôi đốt
Tôi nhận ra một sự thật đau lòng.
Tôi chưa nếm khổ đau – vì mặt nạ
Nhưng bây giờ xong vũ hội hóa trang
Vâng, lần này thì tôi thua đậm quá
Hy vọng rằng đây là lượt cuối cùng.
Tôi vẫn nghĩ rằng: sốt ruột chờ mong
Dòng máu xấu chui vào ven, lan rộng
Tôi vò thư, như bóp đầu con rắn
Thấm qua ngón tay chất độc phụ tình.
Khổ đau, hấp hối tôi chửa từng quen
Cơn gió trái chiều không lau dòng lệ
Sự hờn giận không xua đi bầy ngựa
Bão tuyết không hề xóa những vết chân.
Và như thế, tôi bỏ lại sau lưng
Ở dưới bầu trời âm u màu xám
Cẩm chướng trần truồng, ngất ngư hoa tím
Và nước mắt hòa trộn với tuyết tan.
Mátxcơva vào nước mắt không tin
Không nhận gì, không có gì trao cả
Cuộc đấu mới tôi bước vào vội vã
Và như mọi khi, dự định thành công.
VỀ CUỘC GẶP CỦA CHÚNG MÌNH
Về cuộc gặp của chúng mình – ai đó nói
Anh chờ em như người ta đợi thiên tai
Rồi hai đứa lập tức sống chung ngay
Không sợ gì hậu quả, dù nguy hại.
Anh vội co quan hệ em với người
Mặc áo, đi giày, lôi từ rác bẩn
Nhưng kéo theo em một cái đuôi dài –
Cái đuôi dài của những quan hệ ngắn.
Rồi sau anh đánh những bạn bè em
Anh với họ có điều gì khó chịu
Mặc dù, có thể, là trong số đấy
Có những chàng trai xuất sắc, tuyệt trần.
Điều em đòi hỏi – anh làm mau mắn
Cứ mỗi giờ lại muốn tối tân hôn
Anh nhảy vào tàu tự tử - vì em
Nhưng mà may, không được thành công lắm.
Giá mà em cái năm đó đợi anh
Khi người ta cho anh về “nhà nghỉ”
Thì anh đã trộm cả bầu hoàn vũ
Và hai ngôi sao ở điện Kremlin.
Và thề rằng kẻ đê tiện cuối cùng
Không uống rượu, dối gian – xin phụ bạc
Anh tặng cho em Bolshoi nhà hát
Đấu trường thể thao nhỏ bé cho em.
Nhưng chưa sẵn sàng gặp gỡ bây giờ
Anh sợ em, sợ những đêm hoan lạc
Như người dân của những thành phố Nhật
Sợ tái diễn cảnh kinh hoàng ở Hiroshima.
TÔI YÊU PHỤ NỮ
Tôi yêu phụ nữ và thích tán tỉnh
Cứ mỗi ngày với người mới không thôi
Còn thiên hạ lại cứ ưa truyền miệng
Về những chuyện tình, ân ái của tôi.
Có một hôm trên một con đường nhỏ
Gần biển nên không phải chuyện đùa chơi
Tôi đã gặp một người trong số họ
Trên con đường đời sôi nổi của tôi.
Nàng của tôi có tâm hồn rộng mở
Và một tư chất hào phóng, thênh thang
Nàng của tôi – có dáng hình tuyệt mỹ
Nhưng trong túi tôi không có một đồng.
Còn nàng cần nhẫn vàng làm quà tặng
Ăn uống nhà hàng và tặng nước hoa –
Đem đổi lại – một ít nhiều sung sướng
Của dịch vụ nhưng còn lắm nghi ngờ.
Nàng bảo tôi: “Vasya yêu mến
Em trao anh thứ quí giá nhất đời!”
Tôi trả lời: “Có một trăm rúp thôi
Còn nếu hơn – cưa đôi cùng đứa bạn!”
Phụ nữ giống như những con ngựa dữ
Cắn liên hồi hàm thiếc, thở phì phì
Có thể có điều gì tôi không rõ
Nhưng nàng phật lòng nên vội bỏ đi.
…Một tháng sau cơn xúc động dịu đi
Một tháng sau tôi thấy nàng lại ghé
Khi đó tôi có cảm giác như là
Nàng đồng ý với giá mà tôi trả.
MỖI CON NGƯỜI
Mỗi con người với hờn giận của mình
Thời gian trôi đi – người ta quên vội
Nhưng nỗi buồn tôi – như tuyết vĩnh hằng
Không hề tan chảy, không hề tan chảy.
Không tan chảy, ngay cả trong mùa hạ
Ngay giữa buổi trưa nóng bức, oi nồng
Và tôi biết rằng: nỗi buồn như thế
Đành mang theo mình suốt cả trăm năm.
SAO KHÔNG NHƯ THẾ
Sao không như thế? Dù dường như vẫn
Vẫn bầu trời, lại vẫn một màu xanh
Vẫn không khí ấy, vẫn nước, vẫn rừng
Chỉ mình anh không về từ chiến trận.
Giờ tôi không hiểu ai sai ai đúng
Đã từng cãi nhau quên ngủ quên ăn
Nhưng giờ đây tôi thấy thiếu vô cùng
Khi anh không trở về từ chiến trận.
Anh hát theo lỗi nhịp, thường im lặng
Và anh thường xuyên nói chuyện lạc đề
Không cho tôi ngủ, dậy lúc tinh mơ
Nhưng hôm qua không về từ chiến trận.
Không về chuyện ấy – giờ đây trống vắng
Tôi bỗng nhận ra từng có hai người
Giờ với tôi gió tắt lửa mất rồi
Khi anh không trở về từ chiến trận.
Như mùa xuân thoát ra từ tù hãm
Khi tôi nhầm, buột miệng đã kêu lên:
- Dành tớ hút với! – Câu trả lời: lặng im
Anh hôm qua không về từ chiến trận.
Người chết không bỏ ta cùng hoạn nạn
Người ngã xuống – như những người lính canh
Trời phản chiếu trong nước, trong rừng xanh
Và những thân cây màu xanh đang đứng.
Từng đủ chỗ hai người trong đất ấm
Và thời gian trôi cho cả hai người
Chỉ bây giờ khi còn lại mình tôi
Ngỡ như tôi không về từ chiến trận.
ĐÂU CÓ CHUYỆN GÌ ĐỂ NÓI VỚI EM
Đâu có chuyện gì để nói với em!
Em đằng nào cũng nói điều vớ vẩn
Thà anh đi rủ bạn bè đánh chén
Họ có nhiều ý nghĩ trọng đại hơn.
Chuyện trò của họ nghiêm túc đàng hoàng
Thí dụ như chuyện ai người uống giỏi.
Bạn bè anh có tầm nhìn rộng rãi
Từ rương hòm đến tiệm tạp hóa con.
Chuyện của bọn anh thô kệch, thẳng thừng
Mọi vấn đề giải quyết bằng chén rượu:
Như tìm ở đâu mấy đồng còn thiếu
Ai chạy đi mua rượu – nếu đủ tiền.
Biết nghĩ gì cho em để thanh minh!
Khi buổi sáng em cho anh kvas
Trí tuệ chúng mình mỗi người mỗi khác
Em cần nâng học vấn của mình lên!
TA KHÔNG CẦN CỐT TRUYỆN
Ta không cần cốt truyện và tình tiết
Vẫn biết ra tất cả mọi điều mà.
Tôi cho quyển sách trên đời hay nhất
Là quyển sách luật hình sự của ta.
Và nếu như hôm nào không ngủ được
Hay gương mặt không có vẻ cồn cào
Tôi mở bộ luật, bất kể trang nào
Nhưng mà tôi không thể nào đọc hết.
Tôi không khuyên bè bạn những lời khuyên
Nhưng biết họ chiếm đoạt trong danh dự.
Và tôi mới vừa đọc về chuyện ấy:
Không dưới ba, và không quá mười lần.
Những dòng giản đơn, bạn hãy nghĩ xem
Có chuyện tình mọi quốc gia, thời đại
Họ có quán ván, dài như dòng ấy
Có đánh nhau, bài bạc lẫn dối gian.
Giá trăm năm không thấy những dòng này
Sau mỗi dòng tôi thấy từng số phận!
Tôi mừng khi bài viết không đạt lắm
Vì dù sao, có ai đó gặp may…
Và con tim như con chim bị thương
Khi tôi bắt đầu mở bài ra đọc
Thì máu nóng rào rạt trên thái dương
Như khi người ta đến nhà dọn rác.
MỒ CHUNG
Trên mồ chung không có tiếng khóc than
Trên mồ chung không trồng cây thánh giá
Những bó hoa, ai người mang đến đó
Và luôn cháy lên ngọn lửa vĩnh hằng.
Xưa ở đây đất nhô lên thành đống
Còn bây giờ – những tấm đá hoa cương
Ở nơi này không có số phận riêng
Mà tất cả hòa chung cùng số phận.
Thấy trong lửa này xe tăng cháy sáng
Thành phố Smolensk cháy thành tro
Cháy những ngôi nhà gỗ của nước Nga
Nhà Quốc hội Đức và trái tim người lính.
Bên mồ chung không có tiếng khóc than
Đi đến đây chỉ những người mạnh mẽ
Trên mồ chung không trồng cây thánh giá
Nhưng phải đâu vì thế nhẹ lòng hơn?
Đâu có chuyện gì để nói với em!
Em đằng nào cũng nói điều vớ vẩn
Thà anh đi rủ bạn bè đánh chén
Họ có nhiều ý nghĩ trọng đại hơn.
Chuyện trò của họ nghiêm túc đàng hoàng
Thí dụ như chuyện ai người uống giỏi.
Bạn bè anh có tầm nhìn rộng rãi
Từ rương hòm đến tiệm tạp hóa con.
Chuyện của bọn anh thô kệch, thẳng thừng
Mọi vấn đề giải quyết bằng chén rượu:
Như tìm ở đâu mấy đồng còn thiếu
Ai chạy đi mua rượu – nếu đủ tiền.
Biết nghĩ gì cho em để thanh minh!
Khi buổi sáng em cho anh kvas
Trí tuệ chúng mình mỗi người mỗi khác
Em cần nâng học vấn của mình lên!
TA KHÔNG CẦN CỐT TRUYỆN
Ta không cần cốt truyện và tình tiết
Vẫn biết ra tất cả mọi điều mà.
Tôi cho quyển sách trên đời hay nhất
Là quyển sách luật hình sự của ta.
Và nếu như hôm nào không ngủ được
Hay gương mặt không có vẻ cồn cào
Tôi mở bộ luật, bất kể trang nào
Nhưng mà tôi không thể nào đọc hết.
Tôi không khuyên bè bạn những lời khuyên
Nhưng biết họ chiếm đoạt trong danh dự.
Và tôi mới vừa đọc về chuyện ấy:
Không dưới ba, và không quá mười lần.
Những dòng giản đơn, bạn hãy nghĩ xem
Có chuyện tình mọi quốc gia, thời đại
Họ có quán ván, dài như dòng ấy
Có đánh nhau, bài bạc lẫn dối gian.
Giá trăm năm không thấy những dòng này
Sau mỗi dòng tôi thấy từng số phận!
Tôi mừng khi bài viết không đạt lắm
Vì dù sao, có ai đó gặp may…
Và con tim như con chim bị thương
Khi tôi bắt đầu mở bài ra đọc
Thì máu nóng rào rạt trên thái dương
Như khi người ta đến nhà dọn rác.
MỒ CHUNG
Trên mồ chung không có tiếng khóc than
Trên mồ chung không trồng cây thánh giá
Những bó hoa, ai người mang đến đó
Và luôn cháy lên ngọn lửa vĩnh hằng.
Xưa ở đây đất nhô lên thành đống
Còn bây giờ – những tấm đá hoa cương
Ở nơi này không có số phận riêng
Mà tất cả hòa chung cùng số phận.
Thấy trong lửa này xe tăng cháy sáng
Thành phố Smolensk cháy thành tro
Cháy những ngôi nhà gỗ của nước Nga
Nhà Quốc hội Đức và trái tim người lính.
Bên mồ chung không có tiếng khóc than
Đi đến đây chỉ những người mạnh mẽ
Trên mồ chung không trồng cây thánh giá
Nhưng phải đâu vì thế nhẹ lòng hơn?
GỬI MARINA
Nếu anh giàu có như vua biển cả
“Hãy bắt mồi!” – em kêu thế với anh
Thế giới trên và dưới nước của mình
Anh đổ hết ra không cần do dự.
Nhà pha lê trên đồi – dành cho nàng
Còn mình, như chó, lớn lên – trong xích.
Những mạch nước nguồn của anh có bạc
Và biết bao lớp sỏi cát có vàng!
Nếu anh nghèo khổ, như chó – một mình
Thì trong nhà anh, đem bóng em lăn
Bởi vì em giúp cho anh, trời ạ
Không cho ai tàn phá cuộc đời anh.
Nhà pha lê trên đồi – dành cho nàng
Còn mình, như chó, lớn lên – trong xích.
Những mạch nước nguồn của anh có bạc
Và biết bao lớp sỏi cát có vàng!
Giá anh đem người khác so với em
Dù treo cổ anh, dù đem xử bắn
Hãy để ý cách của anh nhìn ngắm
Em như người đẹp của Raphael.
Nhà pha lê trên đồi – dành cho nàng
Còn mình, như chó, lớn lên – trong xích.
Những mạch nước nguồn của anh có bạc
Và biết bao lớp sỏi cát có vàng!
NẾN ĐƯỢC THẮP CHO TÔI
Nến được thắp cho tôi cứ mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
Tôi không bao giờ còn có lặng yên
Vì tất cả trong hồn – cho năm tới
Em mang theo mình – thật không hiểu nổi
Ra cảng biển, và sau đó – phi trường.
Nến được thắp sáng cho tôi mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
Trong lòng tôi là sa mạc hoang tàn
Chớ đứng trên cõi lòng tôi hoang vắng
Chỉ những đoạn bài ca và mạng nhện
Còn em đã mang tất cả theo mình.
Nến được thắp cho tôi cứ mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
Điểm đến trong lòng không có đường đi
Đào bới lên thì các người chỉ thấy
Một vài nửa câu, nửa vời đối thoại
Còn lại là chỉ Pháp với Paris.
Nến được thắp cho tôi cứ mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
NẾU THÍCH
Nếu thích thì – quá ít?
Nếu đã yêu – quá nhiều?
Nếu từ đầu mà biết
Nếu mà biết được lâu!
Em đâu, nghèo tưởng tượng
Em đâu, lời dự phòng!
Em dễ thương, âu yếm
Chà, giá được yêu em!
Nếu anh giàu có như vua biển cả
“Hãy bắt mồi!” – em kêu thế với anh
Thế giới trên và dưới nước của mình
Anh đổ hết ra không cần do dự.
Nhà pha lê trên đồi – dành cho nàng
Còn mình, như chó, lớn lên – trong xích.
Những mạch nước nguồn của anh có bạc
Và biết bao lớp sỏi cát có vàng!
Nếu anh nghèo khổ, như chó – một mình
Thì trong nhà anh, đem bóng em lăn
Bởi vì em giúp cho anh, trời ạ
Không cho ai tàn phá cuộc đời anh.
Nhà pha lê trên đồi – dành cho nàng
Còn mình, như chó, lớn lên – trong xích.
Những mạch nước nguồn của anh có bạc
Và biết bao lớp sỏi cát có vàng!
Giá anh đem người khác so với em
Dù treo cổ anh, dù đem xử bắn
Hãy để ý cách của anh nhìn ngắm
Em như người đẹp của Raphael.
Nhà pha lê trên đồi – dành cho nàng
Còn mình, như chó, lớn lên – trong xích.
Những mạch nước nguồn của anh có bạc
Và biết bao lớp sỏi cát có vàng!
NẾN ĐƯỢC THẮP CHO TÔI
Nến được thắp cho tôi cứ mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
Tôi không bao giờ còn có lặng yên
Vì tất cả trong hồn – cho năm tới
Em mang theo mình – thật không hiểu nổi
Ra cảng biển, và sau đó – phi trường.
Nến được thắp sáng cho tôi mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
Trong lòng tôi là sa mạc hoang tàn
Chớ đứng trên cõi lòng tôi hoang vắng
Chỉ những đoạn bài ca và mạng nhện
Còn em đã mang tất cả theo mình.
Nến được thắp cho tôi cứ mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
Điểm đến trong lòng không có đường đi
Đào bới lên thì các người chỉ thấy
Một vài nửa câu, nửa vời đối thoại
Còn lại là chỉ Pháp với Paris.
Nến được thắp cho tôi cứ mỗi chiều
Bóng hình em nhạt nhòa qua làn khói
Tôi không muốn tin thời gian chữa khỏi
Rằng theo thời gian, tất cả đi theo.
NẾU THÍCH
Nếu thích thì – quá ít?
Nếu đã yêu – quá nhiều?
Nếu từ đầu mà biết
Nếu mà biết được lâu!
Em đâu, nghèo tưởng tượng
Em đâu, lời dự phòng!
Em dễ thương, âu yếm
Chà, giá được yêu em!
CHUYỆN ĐÃ TỪNG
Chuyện đã từng – tôi yêu và đau khổ
Chuyện đã từng – chỉ mơ ước về nàng
Tôi bí mật thấy nàng trong giấc ngủ
Trên ngựa trắng, như Amazonian.
Để làm chi khôn ngoan những sách buồn
Khi tôi có thể cúi hôn dấu vết
Có điều gì, nữ hoàng bao mơ ước?
Có điều gì, hạnh phúc quá mong manh?
Hồn chúng tôi từng ngập giữa mùa xuân
Những mái đầu chúng tôi bơi trong lửa
Và buồn đau với nàng – thật xa xăm
Và cứ ngỡ rằng sẽ không buồn nhớ.
Thế mà giờ – thà áo quan chuẩn bị
Cười ra nước mắt, khóc thiếu nguyên nhân
Máu tê cứng vì băng giá vĩnh hằng
Sống trong linh cảm chết vì nỗi sợ.
Tôi hiểu rằng – không bao giờ hát nữa
Tôi hiểu rằng – mơ mộng chẳng còn trông.
Tháng ngày trôi theo dòng chỉ dối gian
Sống với nàng – chỉ toàn là ảnh ảo.
Tôi đem đốt hết bao nhiêu quần áo
Bứt dây đàn, giải thoát khỏi mê man
Không nô lệ cho hy vọng hão huyền
Không thần tượng với những phường gian xảo.
NỖI BẤT HẠNH
Tôi mang nỗi bất hạnh của mình
Đi trên băng giá của mùa xuân
Băng giá tan, tâm hồn tôi tan nát
Thành hòn đá và trôi dưới nước
Mà bất hạnh – dù nặng vô cùng
Đã mắc lại trên bờ mép sắc.
Và bất hạnh kể từ ngày đó
Đi tìm tôi khắp cõi trần gian
Cùng với nỗi bất hạnh là tin đồn
Rằng tôi đã không chết
Mặt đất trần truồng cũng biết
Chuyện về chim cút với cút con.
Ai trong số họ đã nói
Với quí ông đáng kính của tôi
Ông ba hoa chuyện dưới đất trên trời
Trong say mê không còn là mình nữa
Và ông đến với tôi
Tai họa và tin đồn đi theo từ đó.
Quí ông đuổi kịp tôi
Ôm chầm lấy trong vòng tay
Nỗi bất hạnh ngồi bên cười đắc chí
Nhưng ông đã không thể nào ở lại
Tất cả chỉ có một ngày
Còn nỗi bất hạnh thì lâu dài, mãi mãi.
TÔI KHÔNG THỂ
Đi ngang qua phụ nữ, tôi không thể
Tôi kể bạn nghe chuyện Baba Yaga(*)
Về cây chổi và nghề của bà ta
Về cái đã có và chưa từng có.
Chuyện bắt người qua đường đem nấu xúp
Mà phần đông họ là những thanh niên
Chuyện bí mật bay trong cối của mình
Rồi khéo léo làm cho nhầm dấu vết.
____
(*)Baba Yaga – là nhân vật dân gian của người Slavơ. Đấy là một bà phù thủy có tài làm yêu thuật và có thể bay trong cối.
GIÃ BIỆT
Những con tàu trên bến chuẩn bị ra đi
Nhưng sẽ trở về, xuyên qua trời u ám.
Chưa đầy nửa năm – và tôi xuất hiện
Để rồi lại ra đi
Để rồi lại ra đi sáu tháng.
Tất cả quay về, trừ những người bạn tốt
Những người yêu nhất, những phụ nữ thủy chung
Tất cả quay về - trừ những người cần.
Tôi không tin số phận
Tôi không tin số phận, mà tin mình – còn ít hơn.
Nhưng không hẳn thế, tôi muốn nghĩ rằng
Nước cờ liều sắp tới đây hết mốt
Tôi sẽ quay về, vì trong mơ ước, bạn bè thân.
Tất nhiên, tôi sẽ hát
Tất nhiên, tôi sẽ hát – chưa đến nửa năm.
SÓNG THẦN
Có một câu tục ngữ rất mỹ miều:
Đừng thán phục chi bầu trời năm trước
Đừng trở lại nơi từng là thiên đường
Mà hãy đến nơi chưa từng có mặt!
Ở nơi đó chỉ ta với thiên nhiên!
Cả tin đồn cũng khó mà đến được.
Ở nơi đó gặp ai là sóng thần
Với bão tố trong lòng và trong óc.
Yên lặng ở đây tiền không mua nổi
Bè bạn bảo anh em sẽ quay về
Em hành động trái với câu tục ngữ
Đến cái nơi đã từng gặp bạn bè!
Ở nơi này chỉ ta với thiên nhiên
Ở đây tin đồn khó mà đến được
Nơi này thỉnh thoảng vẫn có sóng thần
Quét mọi thứ trong lòng và trong óc.
Biển dịu êm nhưng đời không yên ả
Máy rada tìm kiếm giữa trời xanh
Sẽ báo động vì một điều gì đó
Hoặc sẽ kêu lên: Chú ý – sóng thần!
Giờ tôi nâng cốc để chúc bè bạn!
Sóng thần – chỉ là con sóng vô tư
Có những cái còn muôn phần khiếp đảm
Và vui mừng hơn cả sóng thần kia.
NẾU NHƯ
Nếu như thể chất của tôi yếu đuối
Thì chắc là tôi ổn định tinh thần
Không đời nào theo đàn bà con gái
Đồ uống có cồn không một gram!
Nếu như thể chất của tôi khỏe mạnh
Thì chắc là tôi sợ cả nghĩ suy
Và có lẽ là thường xuyên tôi uống
Nhưng theo đàn bà – không nửa bước, tôi thề!
Nhưng nếu như tôi thường thường bậc trung
Thì tôi biết làm gì đây cho phải?
Tất nhiên tôi không thể không theo gái
Không thể không dùng đồ uống có cồn!
AI TRONG LÒNG CHỈ CÓ
Ai trong lòng chỉ có một nỗi buồn lặng lẽ
Làm bằng giấy bồi – thì quả nhẹ nhàng.
Bạn biết không
Có thể, người ta có lý
Ai cười gằn, ai nghi hoặc và cười gằn
Những lần kết hôn
Sự nghiệp không sửa được –
Cái gì đó hỏng, cái gì mất, và áo quần rách toạc.
TRANG GIẤY TRONG BÌ THƯ
Trang giấy trong bì thư đi rất chậm
Thoát ra những dòng cuối cùng!
Nhưng bởi vì đấy là Viễn Đông
Đấy là Phương Đông, xa xôi lắm.
Em chờ đợi mà không còn kiên nhẫn
Một mẩu tin chỉ có mấy lời..
Bọn anh ở đây đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng.
Những con tàu ở đây gào đến sáng
Giữa bao la ầm ĩ của đại dương
Không chỉ vì người ta gọi Thái Bình
Biển ở đây quả là yên ả lắm.
Em chờ đợi mà không còn kiên nhẫn
Một mẩu tin chỉ có mấy lời..
Bọn anh ở đây đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng.
Em đừng sợ chi những chuyện kể về
Có vẻ như ở đấy là điểm cuối
Phía sau hãy còn Sakhalin, còn sau đấy
Là hành tinh tròn vành vạnh của ta.
Em chờ đợi mà không còn kiên nhẫn
Một mẩu tin chỉ có mấy lời..
Bọn anh ở đây đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng.
Tất nhiên ở đây không phải thiên đường
Nhưng thư từ quả là không chịu nổi
Em thân yêu, em hãy mau đến với
Vùng Viễn Đông – thì nơi đó rất gần!
Thư hồi âm tới đây em sẽ nhận
Một mẩu tin chỉ có mấy lời!
Giá mà cùng em đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng!
Có một câu tục ngữ rất mỹ miều:
Đừng thán phục chi bầu trời năm trước
Đừng trở lại nơi từng là thiên đường
Mà hãy đến nơi chưa từng có mặt!
Ở nơi đó chỉ ta với thiên nhiên!
Cả tin đồn cũng khó mà đến được.
Ở nơi đó gặp ai là sóng thần
Với bão tố trong lòng và trong óc.
Yên lặng ở đây tiền không mua nổi
Bè bạn bảo anh em sẽ quay về
Em hành động trái với câu tục ngữ
Đến cái nơi đã từng gặp bạn bè!
Ở nơi này chỉ ta với thiên nhiên
Ở đây tin đồn khó mà đến được
Nơi này thỉnh thoảng vẫn có sóng thần
Quét mọi thứ trong lòng và trong óc.
Biển dịu êm nhưng đời không yên ả
Máy rada tìm kiếm giữa trời xanh
Sẽ báo động vì một điều gì đó
Hoặc sẽ kêu lên: Chú ý – sóng thần!
Giờ tôi nâng cốc để chúc bè bạn!
Sóng thần – chỉ là con sóng vô tư
Có những cái còn muôn phần khiếp đảm
Và vui mừng hơn cả sóng thần kia.
NẾU NHƯ
Nếu như thể chất của tôi yếu đuối
Thì chắc là tôi ổn định tinh thần
Không đời nào theo đàn bà con gái
Đồ uống có cồn không một gram!
Nếu như thể chất của tôi khỏe mạnh
Thì chắc là tôi sợ cả nghĩ suy
Và có lẽ là thường xuyên tôi uống
Nhưng theo đàn bà – không nửa bước, tôi thề!
Nhưng nếu như tôi thường thường bậc trung
Thì tôi biết làm gì đây cho phải?
Tất nhiên tôi không thể không theo gái
Không thể không dùng đồ uống có cồn!
AI TRONG LÒNG CHỈ CÓ
Ai trong lòng chỉ có một nỗi buồn lặng lẽ
Làm bằng giấy bồi – thì quả nhẹ nhàng.
Bạn biết không
Có thể, người ta có lý
Ai cười gằn, ai nghi hoặc và cười gằn
Những lần kết hôn
Sự nghiệp không sửa được –
Cái gì đó hỏng, cái gì mất, và áo quần rách toạc.
TRANG GIẤY TRONG BÌ THƯ
Trang giấy trong bì thư đi rất chậm
Thoát ra những dòng cuối cùng!
Nhưng bởi vì đấy là Viễn Đông
Đấy là Phương Đông, xa xôi lắm.
Em chờ đợi mà không còn kiên nhẫn
Một mẩu tin chỉ có mấy lời..
Bọn anh ở đây đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng.
Những con tàu ở đây gào đến sáng
Giữa bao la ầm ĩ của đại dương
Không chỉ vì người ta gọi Thái Bình
Biển ở đây quả là yên ả lắm.
Em chờ đợi mà không còn kiên nhẫn
Một mẩu tin chỉ có mấy lời..
Bọn anh ở đây đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng.
Em đừng sợ chi những chuyện kể về
Có vẻ như ở đấy là điểm cuối
Phía sau hãy còn Sakhalin, còn sau đấy
Là hành tinh tròn vành vạnh của ta.
Em chờ đợi mà không còn kiên nhẫn
Một mẩu tin chỉ có mấy lời..
Bọn anh ở đây đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng.
Tất nhiên ở đây không phải thiên đường
Nhưng thư từ quả là không chịu nổi
Em thân yêu, em hãy mau đến với
Vùng Viễn Đông – thì nơi đó rất gần!
Thư hồi âm tới đây em sẽ nhận
Một mẩu tin chỉ có mấy lời!
Giá mà cùng em đón buổi ban mai
Sớm hơn tám tiếng!
THỜI BUỔI NÀY
Thời buổi này quả vô cùng phức tạp
Người đi qua đường… Anh ta là ai?
Có thể đơn giản là một con người
Mà cũng có thể là tên gián điệp!
TÔI KHÔNG THỂ
Tôi không thể không uống hay mộng mơ
Câu thơ đến, và dâng cao ý tưởng
Xin đừng phiền, hãy để cho sâu đậm
Hãy để yên tôi suy nghĩ một giờ.
SAU KHI CHẾT
Sau khi chết cuộc đời không hề có.
Điều này quả thực dối gian
Đêm tôi nằm mơ thấy quỉ
Từ địa ngục trốn lên.
Thời buổi này quả vô cùng phức tạp
Người đi qua đường… Anh ta là ai?
Có thể đơn giản là một con người
Mà cũng có thể là tên gián điệp!
TÔI KHÔNG THỂ
Tôi không thể không uống hay mộng mơ
Câu thơ đến, và dâng cao ý tưởng
Xin đừng phiền, hãy để cho sâu đậm
Hãy để yên tôi suy nghĩ một giờ.
SAU KHI CHẾT
Sau khi chết cuộc đời không hề có.
Điều này quả thực dối gian
Đêm tôi nằm mơ thấy quỉ
Từ địa ngục trốn lên.
